Connect with us

Sách hay

Truyện ngắn: Bập bênh

Được phát hành

,

“Tui đi hát Tết đâu về kịp”, cô nói với bà bạn qua điện thoại, sau khi bạn rủ sáng mai lên chùa, rồi chép miệng nói thêm, “đâu được sướng như bà”. Bạn cười, tuổi đó mà đắt show đi hát hoài không biết ai sướng hơn ai, như tôi có ma nào mời đâu.

Truyện ngắn: Bập bênh - Ảnh 1.

Minh họa: LÊ KHOA

“Tết ngồi nhà cho con cháu lì xì như bà, mới sướng”, cô nói, rồi nhìn đồng hồ điện tử chỗ sảnh chờ, nói “Thôi tui cúp máy à, sắp tới giờ bay”.

Nhưng giờ bay bị báo hoãn lại lần thứ hai. Sân bay quá tải trước một cuộc di cư khổng lồ. Tết mà, người người xôn xao “Về… về”. Hãng bay về hình như mới mở, hãng mà cô là mối ruột không có giờ bay như cô mong muốn. 

Cô tò mò không biết máy bay của hãng này ra sao, bởi vì giá thành rẻ hơn, vé thương gia ở hãng này chỉ bằng vé phổ thông ở hãng kia, nhưng cô vẫn mua vé ở hạng phổ thông, không phải vì tiết kiệm tiền, mà ở khoang thương gia thường ít người, rủi mình đột quỵ hay đau tim gì thì người ta đâu có kịp giúp.

Giờ bay hoãn, khách trong sảnh chờ nhốn nháo gọi người thân báo lại giờ đến, chỉ cô tỉnh bơ ngồi đọc bản nhạc. “Khỏe re, không ai chờ mình ở đầu bên kia”, cô nghĩ. Nếu mà mình có con thì phải gọi tụi nó, rồi tụi nó cằn nhằn đi show chi hoài để tụi con nuôi, đi chi mà nửa đêm phải mở cửa đi đón. 

Cô không có ai đón rước, càng đi nhiều chiếc va li càng nhẹ, nhấc lên mất chưa tới phân nửa một hơi thở. Cô đã nhận ra hành lý nhiều chỉ có tốn sức, từ năm bộ quần áo bây giờ cô bỏ ra hết ba bộ, bỏ luôn chiếc máy sấy tóc và nhiều thứ linh tinh ra khỏi va li. 

Hành trang giờ chỉ còn những thứ thật sự cần thiết: tờ giấy ghi lịch trình, hộ chiếu, ít quần áo, đôi giày, vài viên thuốc cảm, son phấn, nước hoa. Vì ở đâu, khi thuê một khách sạn giá rẻ họ cũng đã chuẩn bị đầy đủ cho mình hết rồi: khăn tắm, lược, sữa tắm, dầu gội…

Cô về già sống trên máy bay nhiều, nếu đi show ba ngày thì hai ngày đã ở trên máy bay. Bây giờ người cô ám mùi máy bay, khó cắt nghĩa nó là mùi gì, nhựa, mùi người, hay thức ăn, nhiên liệu cháy. Có khi chưa về tới nhà thì người ta lại điện, lại nhắn mời đi nữa. Có lúc vừa mới xuống sân bay, chỉ kịp rửa mặt rồi lại lên một chiếc máy bay khác, chân tê như là máu hết đường chảy tới lui.

Nào giờ đi máy bay cô chỉ chợp mắt được một chút, nên những chuyến nối chuyến như vậy khiến mắt cô thâm quầng. 

Vào những ngày gần Tết như thế này, mọi thứ càng vội vã hơn. Có nhiều người nói cô sao mà tô phấn đậm quá, chẳng qua tại mất ngủ, nên phải tô sao cho nó che đi quầng đêm quanh mắt, có mấy lúc cô thở mà cảm giác như hít bột phấn vào phổi.

Nói gì thì mùa này cũng đỡ, tất cả những địa điểm mà cô đi, đều đang là đầu xuân, nhiệt độ không quá chênh lệch. Có lần, cô đang ở mùa đông Bắc Mỹ, bay về Việt Nam gặp nắng nóng rực. Cái sự lệch giờ lệch nhiệt độ muốn đánh gục cô.

Lần rồi người ta thuê cho cô sẵn một bộ áo dài, màu đen, với những bông hoa ở dưới mép áo. Cô cảm giác nó chỉ dùng mặc trong nửa tiếng đồng hồ, chứ mặc trên hai ba tiếng thì ngứa ngáy, những sợi chỉ lởm chởm cà vào khắp thân thể. 

Quần mốc, có những vết vàng lác đác trên ống, nhưng áo có thể che lại được. Họ yêu cầu cô hát bài Anh cho em mùa xuân, nhưng cô nói tuổi cô vầy mà hát nhạc kiểu đó thì ta nói mình hơi lố, như cô đang là ba mươi tuổi, rồi cô gợi ý cho họ một bài – Tôi sẽ về – rồi cô hát thử một đoạn cho họ nghe. “Tôi sẽ về khi mùa xuân đem hoa trước ngõ/ Để em gái nhỏ má thơ ngây/ tóc thôi biếng chảy vì đợi chờ”. 

Anh bầu cười, cô sửa lời bộn nghen, ông nhạc sĩ chết rồi chắc cũng phải sống lại la trời. Cô nhớ hồi đó mình thuộc từng mặt chữ của bài hát, vậy mà dạo gần đây hát, mỗi đoạn cô lại sai năm sáu từ, hát bài này gần nhất là ba tuần trước, cũng sai y như vậy. 

Nhẩm từ năm Kỷ Sửu, năm sinh của mình, cô nói, tính ra mình quên vậy thì cũng đúng, vì bây giờ mình đã hơn bảy mươi rồi mà. Đoạn điệp khúc bài hát đó bây giờ cô lên gần như không nổi, từ giọng riêng biệt của mình, cô lại hát hơi lên, kiểu như đang vói hái trái ở trên cao.

Bởi vậy nên chỉ thu một bài hát thôi cô mất gần một giờ đồng hồ. Cho tới sát giờ ra sân khấu cô mới hoàn thành xong bản ghi âm bài hát Tôi sẽ về. 

Giờ show nhạc nào người ta cũng thu trước rồi ra hát nhép, cô muốn hát sống trên sân khấu cũng không được. Với giọng của cô giờ hát trực tiếp là quá phiêu lưu, cậu bầu sô thật thà nói vậy, một sự thật mà cô buộc phải chấp nhận.

Có thể họ mời cô hát không phải vì bây giờ cô vẫn còn hát hay, mà là vì danh tiếng của những bản nhạc thu âm mấy chục năm trước. Hồi thời vàng son, giọng cô trong, ngọt lịm, ai cũng nói giọng đường phèn. 

Nhưng thời gian mà, đá còn biến thành nước, nói chi cái giọng hát của cô. Nghe lại giọng mình giữa sân khấu, rồi phát hiện ra nhiều lỗi, từ hát sai lời đến sai âm. Âm cao nhất giữa đoạn điệp khúc cô lại hát ngang với những âm khác. 

Trật nhịp ở câu cuối bài hay đoạn ngâm thơ quá dài khiến chính cô cũng chán nản, nói gì tới khán giả. Họ sẽ nhận ra mình hát nhép thôi, cô nghĩ vậy khi cúi chào, chợt nhận ra tay vẫn giữ củ mic ở bụng từ đầu bài hát đến giờ. 

Tới nâng micro lên miệng mà còn quên, vậy mà giọng mình vẫn oang oang mới nhục chớ, cô nghĩ vậy, xấu hổ quá chừng. Nhưng khán giả chừng như bỏ qua, Tết mà, mọi thứ đều xí xóa được hết.

Lúc về khách sạn, cô nghĩ tới chuyến bay ngày mai, tự dưng thấy mệt rụng rời. Hành lang tầng năm được chiếu sáng bởi nhiều đèn vuông treo trên nóc, khung nhựa của chúng sờn, xác thiêu thân bám một nửa ánh đèn, căn phòng thứ sáu bên tay phải là phòng của cô. 

Phòng ngộp hơi, bức tranh vẽ đàn ngựa coi dũng mãnh nhưng mặt mày phờ phạc, cái tủ lạnh nằm sát góc phòng bên trong đó chứa mấy chai nước lọc và ít lon bia, nhưng nguội vì người ta không cắm điện. 

Có mấy tờ tạp chí thời trang, và một số tờ báo cũ nằm trên chiếc tủ kế bên giường ngủ, bên dưới trang bìa nhàu nát là một bài báo nói về cô. Tấm hình trong bài viết cô đã để lạc mất, là tấm hình gần 50 năm trước cô chụp ở một hiệu ảnh lừng danh Sài Gòn. 

Ông chủ tiệm đứng trước một cái máy ảnh bự lắm, không giống như những chiếc máy nhỏ, nằm trong lòng bàn tay như bây giờ.

Cô nghe phòng bên nói chuyện, những con chữ họ phát ra có thể chất thành núi. Phòng cách âm không tốt, cô không ngủ được, những con muỗi vo ve ở lỗ tai cô, chúng thay nhau làm đêm dài ra cùng với những cơn dập dềnh, lâng lâng bởi đi máy bay quá nhiều. 

Nằm đếm những chiếc xe chạy qua lại dưới đường cũng chán, cô kéo va li xuống nhà, gọi xe ra sân bay. Chờ ở đâu cũng vậy, ra sân bay cho có hơi người.

Những ngày cuối tháng Chạp sân bay đông nghẹt người, người ta mang theo những háo hức về quê nhà. Nhìn sân bay tươi hẳn lên. Họ trang trí trên tường vách những mai những đào, mâm cỗ đầy bánh trái. Người nào cũng có vẻ vội, cô nhớ má mình hồi còn sống hay nói bây gấp gì mà như gấp Tết.

Họ thông báo chuyến bay của cô đổi cửa ra, một đám người lại rùng rùng di chuyển. Tiếng í ới hỏi nhau còn quên hành lý gì không, tiếng trẻ con khóc ré, mẹ nó dỗ dành Tết nhất vui mà sao khóc chi. 

Trong lúc đứng xếp hàng chờ ra cửa, cô quay lại nhìn phía sau, thấy một ông chung chuyến bay với mình, khắp người, chỗ nào không có quần áo với vòng vàng che thì đều là những hình xăm trổ. Giọng oang oang, thằng chả còn chửi thề qua cái điện thoại bự chảng nữa. Chắc dân cho vay nặng lãi gì đây, cầu trời cho cô đừng ngồi kế chả.

Cầu được ước thấy, cô ngồi kẹp giữa hai khách da trắng. Họ không biết cô là ai, dĩ nhiên rồi. Tới người Việt giờ còn không nhận ra bà già này chính là cô ca sĩ khét tiếng hồi xưa. Lâu rồi cô không cần đội nón sụp mặt, cứ ngồi phơi ra ở phi trường không ai tới để xin phép chụp một tấm hình. Ờ, chuyện được người hâm mộ nhận ra rồi xin chụp hình lần cuối cũng phải năm năm trước, chừng như ở sân bay Changi thì phải.

Dừng nối chuyến ở Tokyo, cô vào nhà vệ sinh rửa mặt rồi ra ngồi chờ đến khi máy bay cất cánh, mười hai giờ đêm nhưng ở đây vẫn tấp nập. Phải bây giờ còn sáng thì mình ngắm cảnh chơi chơi, cô nói thầm như vậy, nhưng dù có sáng đi chăng nữa cô cũng không có sức để mà nhìn. 

Bây giờ cô mới nhận ra, người Nhật khác các quốc gia châu Á khác, họ ăn Tết cổ truyền vào ngày dương lịch. Vậy nên Tết Nguyên đán ở đây không có trang hoàng gì khác, vẫn như ngày thường.

Cô thấy điện thoại mình có một cuộc gọi nhỡ sau khi tắt chế độ máy bay, cô gọi lại cho số đó.

“Cô ơi! Lúc này cô có rảnh không?”, đầu dây bên kia gấp gáp hỏi luôn sau khi bắt máy. Chắc gọi quốc tế sợ tốn tiền. “Cô rảnh”. Nói, mà sực nhớ vừa nãy mình tính đi hát chuyến này nữa thôi, nghỉ ngơi vài ba tháng để lại sức, ở trên đất để lấy hơi đất, bớt ở trên trời.

“Vậy ngày mốt cô bay qua bên chỗ của con, Melbourne, hát ha”.

Cô nhìn lại vào cuốn sổ ghi lịch trình, thấy ngày đó cũng còn trống, nói ờ để cô qua. Biết chừng nào mình mới biết từ chối người ta, cô thở dài. Cô muốn nghỉ ngơi, nhưng nằm không trong căn nhà trống trải vắng hơi người cũng làm cô ngại. 

Cô không kịp hỏi thêm là lúc đó có phải hát nhạc Tết nữa không, những bài hát tưng bừng, đoàn viên, sum họp, với pháo, mai vàng, và giao thừa rộn rã. Những bài hát mà lúc cô hát, cô quên mình sẽ ăn giao thừa trên chuyến bay nào đó, một mình.

Ờ, thì đúng chuyến bay này đây, khi cô vượt Thái Bình Dương, thì ở Sài Gòn pháo hoa sẽ nhuộm trời. Ý nghĩ đó làm cô nhóng người lên kiếm người đàn ông xăm trổ, ước gì anh ta ngồi cạnh mình. Ồn ào cũng được, tục tằn cũng được, thậm chí chửi thề cũng được. Nhưng là tiếng Việt, tiếng quê hương.

Nguồn: https://tuoitre.vn/truyen-ngan-bap-benh-20210114073502497.htm

Sách hay

Dám làm

Được phát hành

,

Bởi

“Dám làm: Những bài học về lãnh đạo của tôi tại GE” ghi lại những kinh nghiệm và bài học của Jeff Immelt, cựu CEO của General Electric (GE), từ thời gian lãnh đạo tập đoàn này.

Tôi là một gã chăm “cày cuốc” đích thực, một tín đồ chân chính, đã có hình xăm “thịt viên” của GE (cách người trong nhà gọi logo của công ty) bên eo trái để làm bằng chứng.

Năm 2001, tôi trở thành CEO của một công ty, nơi nhận thức không tương đương với hiện thực. Công ty tôi kế thừa từ Jack Welch có một văn hóa hùng mạnh và những con người tuyệt vời. Nhưng chúng tôi đã cạn kiệt ý tưởng. Một năm trước, khi đang điều hành GE Healthcare, tôi đã cố mua một công ty siêu âm tên Acuson, nhưng Jack gạt đi vì nó nằm ở Mountain View, California và “dân ở đấy điên lắm”.

Tôi không đồng tình; địa điểm của nó sẽ cho chúng tôi một bàn đạp (như nó đã mang lại cho đối thủ Siemens của chúng tôi, tập đoàn về sau đã mua lại nó) tại Thung lũng Silicon, thiên đường của đổi mới. Trong khi một số người trong nội bộ GE tin rằng công ty chắc chắn sẽ ăn nên làm ra mãi mãi, song tôi lại lo lắng rằng chúng tôi đã trở nên quá trì trệ và thiếu óc tò mò.

Than chu anh 1

Hình ảnh Jeff Immelt gắn liền với thương hiệu GE. Ảnh: CNBC.

Trong ít nhất một thập kỷ, chúng tôi đã sử dụng gã khổng lồ dịch vụ tài chính GE Capital để thúc đẩy tăng trưởng và hỗ trợ các doanh nghiệp công nghiệp của mình. Nhưng khi tôi tiếp quản chức vụ, rất hiếm nhà quan sát hiểu được rằng chúng tôi đã đầu tư ít ỏi đến mức nào vào các doanh nghiệp công nghiệp đó.

Chúng tôi là một tập đoàn đa ngành cồng kềnh, ôm đồm đủ mọi thứ từ động cơ phản lực đến mạng truyền hình hay hợp đồng bảo hiểm cho chó mèo. Tuy nhiên, chúng tôi được định giá như một công ty công nghệ, về cơ bản là được giao dịch ở mức cao hơn đáng kể so với giá trị của các doanh nghiệp mà chúng tôi có.

Vì vậy, khi lên làm CEO, tôi đã nỗ lực cải tổ công ty, tái đầu tư vào danh mục đầu tư công nghiệp, cải thiện công nghệ và mở rộng dấu ấn toàn cầu của chúng tôi. Và tôi đã làm điều đó mà không hở một lời tiêu cực nào về Jack Welch.

Đó là một lựa chọn đầy rủi ro. Rất khó thúc đẩy thay đổi trong khi đội ngũ của bạn cảm thấy mọi thứ đều đã hoàn hảo. Nhưng vào thời điểm đó, cách tiếp cận này có vẻ đúng đắn. Người tiền nhiệm của tôi được xem là CEO tốt nhất trong lịch sử. Hy vọng của tôi là bảo tồn di sản của ông bằng cách khắc phục những chỗ mà tôi thấy là đã hỏng hóc trước khi chúng kịp hủy hoại chúng tôi.

Nhưng quá thường xuyên trong nhiệm kỳ của tôi, mong muốn bảo vệ GE bằng cách phát triển nó phải bị đặt xuống hàng thứ yếu khi các cuộc khủng hoảng đe dọa thành công của công ty – và nhiều khi là chính sự tồn vong của nó.

Đối với tôi, GE là một câu chuyện không thể đậm tính cá nhân hơn. Tôi là con trai của người đã làm đại diện thu mua của GE suốt 38 năm. Trước khi trở thành CEO, tôi đã bước lên từng nấc thang trong công ty, học hỏi tại ba mảng của GE. Tôi là một gã chăm “cày cuốc” đích thực – một tín đồ chân chính, đã có hình xăm “thịt viên” của GE (cách người trong nhà gọi logo của công ty) bên eo trái để làm bằng chứng. (Tôi sẽ nói thêm về vụ đó sau).

Tôi là gã cuối tuần nào cũng làm việc, là gã không bao giờ tiêu một xu để trang trí văn phòng của riêng hắn, là gã mang tem mình tự mua đến công ty để dán lên thư cá nhân. Nếu tôi có một câu thần chú, thì đó sẽ là: Tôi không phải trung tâm, GE mới là trung tâm.

Nguồn: https://znews.vn/than-chu-cua-ceo-tap-doan-da-quoc-gia-post1533409.html

Tiếp tục đọc

Sách hay

Bộ não đau buồn

Được phát hành

,

Bởi

Sách mang đến một góc nhìn mới nhưng không kém phần hấp dẫn về ảnh hưởng của nỗi đau đối với bộ não và phương pháp bộ não mã hóa tình yêu của con người đối với người thân, giúp chúng ta hiểu rõ nguồn gốc của nỗi đau khi không còn người thân bên cạnh và giải pháp vượt qua các cảm xúc khủng hoảng đó.

Bạn đang sử dụng bản đồ não để đi tới đi lui trong không gian quen thuộc này, thân thể bạn sẽ đến nơi mà não bạn đã gửi nó đi.

Khi giải thích mặt sinh học thần kinh của nỗi đau buồn, tôi thường bắt đầu bằng một phép ẩn dụ dựa trên một trải nghiệm quen thuộc. Tuy nhiên, để phép ẩn dụ này dễ hiểu, bạn phải chấp nhận một giả thiết. Giả thiết ấy là có kẻ nào đó đã trộm mất chiếc bàn ăn nhà bạn.

Tưởng tượng là bạn trở mình dậy khát khô lúc nửa đêm. Bạn bước khỏi giường và đi tới phía bếp lấy một ly nước. Xuống hành lang, bạn băng qua phòng ăn tối đen về phía nhà bếp. Đúng lúc hông bạn đáng ra sắp va vào góc cứng bàn ăn, bạn cảm thấy… hừm, bạn cảm thấy gì? Không gì hết. Bạn đột nhiên nhận ra là bạn không cảm thấy có bất cứ điều gì ở chỗ cao ngang hông bạn.

Đó là điều bạn nhận ra được, bạn không cảm thấy có điều gì đó, điều gì đó cụ thể. Chuyện vắng mặt thứ gì đó là điều đã thu hút bạn chú ý. Điều này thật lạ kỳ, ta thường nghĩ phải là điều gì đó mới thu hút ta chú ý, làm sao không gì cả có thể thu hút ta chú ý?

Ban do anh 1

Não bộ có một cơ chế vận hành đặc biệt. Ảnh: Science Magazinee.

Vâng, thực tế là bạn không chỉ bước đi trong mỗi thế giới này. Hay chính xác hơn, hầu hết thời gian là bạn đang cùng bước đi trong hai thế giới. Trong đó một thế giới là bản đồ thực tế ảo được tạo nên hoàn toàn trong đầu bạn. Não bạn đang dịch chuyển con người bạn xuyên qua bản đồ ảo mà nó đã tạo ra, đó là lý do tại sao bạn có thể đi lại quanh nhà khá dễ dàng trong bóng đêm; bạn hiện không sử dụng thế giới bên ngoài để định hướng. Bạn đang sử dụng bản đồ não để đi tới đi lui trong không gian quen thuộc này, thân thể bạn sẽ đến nơi mà não bạn đã gửi nó đi.

Bạn có thể coi bản đồ não ảo về thế giới này như bản đồ Google trong đầu bạn. Bạn đã từng bao giờ trải nghiệm làm theo chỉ dẫn di chuyển bằng giọng nói mà hoàn toàn không chú ý nơi mình đang lái xe tới chưa? Có lúc giọng nói yêu cầu bạn rẽ vào một con đường, song bạn phát hiện ra đó thực ra là đường cho xe đạp.

GPS và thế giới thực không phải lúc nào cũng khớp nhau. Giống bản đồ của Google, bản đồ não dựa trên thông tin trước đó nó có về khu vực. Tuy nhiên, để giữ an toàn cho bạn, não có những khu vực chuyên dành phát hiện lỗi, nhận biết bất kỳ tình huống nào bản đồ não và thế giới thực không khớp nhau. Nó chuyển sang thông tin thị giác nhận vào mỗi khi một lỗi được phát hiện (và nếu trời tối, thì ta sẽ quyết định bật đèn).

Ta dựa vào bản đồ não vì việc dẫn dắt cơ thể theo bản đồ tâm trí sẽ bớt tốn công tính toán lại rất nhiều so với xuyên qua ngôi nhà quen thuộc như thể đó là trải nghiệm đầu tiên, như thể mỗi lần lại phải khám phá lại vị trí của ô cửa, bức tường và đồ nội thất, rồi quyết định làm sao định vị và đi qua từng thứ.

Không ai mong đợi bàn ăn nhà họ bị trộm mất. Và càng không ai mong đợi người thân yêu mất. Ngay cả khi một người bị bệnh trong một thời gian rất dài, cũng không ai biết được để bước tiếp trên thế giới này mà không có họ thì sẽ ra sao.

Là một nhà khoa học, đóng góp của tôi là nghiên cứu nỗi đau buồn từ góc độ của não, từ góc độ mà não đang cố giải quyết một vấn đề khi đối diện việc người quan trọng nhất cuộc đời ta không còn.

Nỗi đau buồn là một vấn đề đau lòng thắt ruột mà não phải giải quyết và việc đau buồn đòi hỏi bạn phải học cách sống trong một thế giới vắng mặt người bạn yêu thương đậm sâu, người đã khắc ghi vào hiểu biết trong bạn về thế giới. Điều này có nghĩa là đối với não, người thân yêu của bạn mất đi nhưng đồng thời cũng còn mãi, và bạn đang bước xuyên qua hai thế giới cùng một lúc. Bạn đang phải lèo lái cuộc sống của mình dù thực tế là nó đã bị cướp mất khỏi bạn, một giả thiết vô nghĩa, vừa khó hiểu vừa khó chịu.

Nguồn: https://znews.vn/vi-sao-ban-di-chuyen-duoc-trong-bong-dem-post1533397.html

Tiếp tục đọc

Sách hay

Rủi ro từ những đồng tiền ảo như Pi, Bitcoin

Được phát hành

,

Bởi

Những loại tiền ảo như Pi, Ethereum, Bitcoin có thể tồn tại nhiều rủi ro từ pháp lý, bảo mật cho đến biến động thị trường.

pi network anh 1

Ảnh minh họa Pi Network. Nguồn: The Crypto Times.

Tiền ảo, đặc biệt là Bitcoin và Pi, đã trở thành một hiện tượng tài chính toàn cầu, thu hút sự chú ý của giới đầu tư cũng như các cơ quan quản lý. Tuy nhiên, đi kèm với sự phát triển nhanh chóng, tiền ảo cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng lo ngại, từ pháp lý, bảo mật, gian lận đến biến động thị trường.

Những vấn đề của tiền ảo

Một trong những vấn đề người chơi tiền ảo phải đối mặt là rủi ro pháp lý. Theo cuốn sách Cryptocurrencies and Cryptoassets của nhà xuất bản Taylor & Francis, Bitcoin từng bị sử dụng trong các giao dịch chợ đen, rửa tiền và trốn thuế. Điều này khiến nhiều chính phủ trên thế giới phải đưa ra các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt.

Trung Quốc đã cấm hoàn toàn hoạt động giao dịch tiền ảo, trong khi Nhật Bản yêu cầu các sàn giao dịch phải tuân thủ quy định về chống rửa tiền (AML) và xác minh danh tính khách hàng (KYC). Việc thiếu đi một hệ thống pháp lý thống nhất giữa các quốc gia có thể đặt ra câu hỏi về tính thanh khoản và khả năng tồn tại lâu dài của tiền ảo.

Bên cạnh đó, rủi ro bảo mật là mối lo ngại thường trực. Mặc dù nền tảng Bitcoin chưa từng bị tấn công nghiêm trọng, nhưng các sàn giao dịch tiền ảo lại là mục tiêu thường xuyên của tin tặc.

pi network anh 2

Mark Karpeles, CEO Mt. Gox là người giúp sàn giao dịch này vươn lên vị trí số một vào năm 2013. Ảnh: Bloomberg.

“Sự sụp đổ của sàn Mt.Gox tại Nhật Bản do bị đánh cắp hàng triệu đôla Bitcoin là một minh chứng điển hình. Năm 2018, vụ tấn công vào sàn Coincheck khiến hơn 530 triệu USD tiền ảo bị thất thoát. Trong chín tháng đầu năm đó, tổng giá trị tiền ảo bị đánh cắp lên đến 927 triệu USD“, trích từ cuốn sách Cryptocurrencies and Cryptoassets.

Ngoài vấn đề bảo mật, gian lận cũng là một nguy cơ lớn đối với thị trường tiền ảo. Theo số liệu từ Anh, chỉ riêng trong tháng 6 và 7 năm 2018, có tới 203 vụ lừa đảo liên quan đến tiền điện tử với tổng thiệt hại hơn 2 triệu euro, trung bình mỗi nạn nhân mất hơn 10.000 euro.

Một rủi ro khác là tính biến động cao của tiền ảo. Bitcoin từng có thời điểm mất đến 61% giá trị chỉ trong một ngày vào năm 2013 và giảm tới 80% trong năm 2014. Năm 2018, thị trường tiền ảo tiếp tục chứng kiến sự lao dốc mạnh mẽ trước khi phục hồi dần vào giữa năm 2019. Giá trị của Bitcoin và các đồng tiền khác phụ thuộc phần lớn vào tâm lý thị trường và sự chấp nhận của người dùng, khiến chúng trở thành công cụ đầu tư có độ rủi ro cao.

Khi một sàn giao dịch phá sản, nhà đầu tư có thể mất trắng

Theo cuốn sách Cryptocurrency Risk and Governance Challenges (2023), nhiều nhà kinh tế học lo ngại rằng tiền điện tử không có đầy đủ đặc điểm của một loại tiền tệ thực sự mà chỉ là tài sản đầu cơ với mức độ rủi ro cao hơn nhiều so với các loại tài sản khác.

pi network anh 3

Cuốn sách Cryptocurrency Risk and Governance Challenges của nhà xuất bản Taylor & Francis. Ảnh: Amazon.

Ngân hàng Trung ương Malaysia (Bank Negara Malaysia) từng chỉ ra rằng trái ngược với vàng hay ngoại tệ, những tài sản có tính thanh khoản cao trong thời kỳ bất ổn, tiền điện tử chủ yếu được nắm giữ để đầu cơ, khiến giá trị của chúng dễ bị tổn thương trước sự thay đổi của thị trường. Nếu các bên tham gia không sẵn sàng chấp nhận giao dịch bằng tiền ảo, giá trị của chúng có thể trở nên vô nghĩa.

Những biến động giá mạnh, rủi ro bảo mật cũng là một vấn đề lớn đối với các nhà đầu tư tiền ảo. Theo cuốn The Book of Crypto của tác giả Henri Arslanian, các nền tảng giao dịch tiền ảo không có sự bảo vệ của các tổ chức bảo hiểm như FDIC (Mỹ) hay các hệ thống bảo đảm tiền gửi truyền thống. Khi một sàn giao dịch phá sản, nhà đầu tư có thể mất toàn bộ số tiền của mình.

Ngoài ra, nhiều dự án tiền ảo kêu gọi vốn bằng hình thức ICO (Initial Coin Offering) nhưng thực chất chỉ là mô hình lừa đảo Ponzi. Các nền tảng cho vay tiền ảo cũng đối mặt với nguy cơ sụp đổ do quản lý rủi ro kém, như trường hợp của nền tảng Cred – công ty tuyên bố phá sản vào năm 2020 khiến nhiều nhà đầu tư mất trắng.

Không thể phủ nhận rằng thị trường tiền điện tử vẫn còn nhiều rủi ro tiềm ẩn. Dữ liệu từ báo cáo của Fidelity năm 2021 cho thấy hơn 90% tổ chức tài chính đang quan tâm đến loại tiền này nhưng mức độ tham gia vẫn còn hạn chế do tính bất ổn và thiếu khung pháp lý rõ ràng.

Nguồn: https://znews.vn/rui-ro-tu-nhung-dong-tien-ao-nhu-pi-bitcoin-post1533272.html

Tiếp tục đọc

Xu hướng