Connect with us

Sách hay

Chiến tranh rồi sẽ qua thôi

Được phát hành

,

Những khu vườn ở lữ quán Chechnya bây giờ thế nào? Hải đường đã trổ bông? Khóm phúc bồn tử đã thu hoạch hết hay còn chờ ít hôm? Cúc đã vào mùa? Và lũ sâu bướm đã kịp kết kén?

Chiến tranh rồi sẽ qua thôi - Ảnh 1.

Từ tháng ba, những tấm khăn trải bàn trắng trong phòng ăn đã được thay bằng khăn carô xanh hoặc đỏ tùy theo tuần. Diệu nói rằng mùa đông đã hết từ lâu, đừng giữ lại sắc trắng ảm đạm nọ làm gì.

Mấy ngày qua nàng vui lạ, không hiểu chuyện gì mà lâu lâu gò má lại ửng đỏ, nàng cười một mình. Nhân viên bảo nàng đang yêu. “Có khi năm nay cổ lấy chồng cũng nên”, Vú Năm nói. Từng cho nàng uống sữa từ ngực mình nên đôi khi bà tự cho cái quyền là người hiểu nàng nhất trên đời. Và bà đúng. 

Diệu yêu, ở tuổi ba mươi hai tình yêu đâu đáng ngại, nhất là nàng đã yêu một người mười sáu năm, nghĩa là đã bỏ nửa thời gian hiện diện trên cõi đời để hướng về một con người. Khi mang tình yêu như thế, người ta dễ dàng quên đi nhiều thứ, như chuyện đã hơn mười năm họ không gặp nhau, như chuyện nàng đã quên cảm giác được nắm bàn tay của anh, hay cách anh xấu hổ, cả cảm giác môi anh nữa, nàng cũng không còn đọng lại chút gì ngoài nụ hôn đó mang vị phúc bồn tử. 

Nàng nhớ, và nhớ rất rõ đó là mùa hè năm mười ba tuổi dưới chân bức tượng Quang Trung đặt ở sau trường, anh đặt hương phúc bồn tử lên môi nàng rồi chạy đi mất. 

Nếu thời gian chưa trôi quá nhanh chắc nàng còn nhớ khi ấy cậu nhóc dạn dĩ phải nhón chân để hôn nàng. Con gái thường lớn trước. Ba năm sau thì thằng nhỏ cao hơn nàng cái đầu. Nhưng đó là chuyện của ba năm sau, còn lúc nhận được nụ hôn nàng chỉ thấy ấm ức, bực bội. 

Cô bé về méc mẹ, mẹ đi nói chuyện với ba thằng nhóc, một trận đòn diễn ra và trong ba năm hai đứa không đứng gần nhau lần nào nữa. 

Nụ hôn của những đứa trẻ không tạo ra tình yêu nhưng nàng vẫn nhớ. Thỉnh thoảng nàng nhắc lại, khi hai người bên nhau. 

“Anh bị đánh có đau không?”.

“Không nhớ nữa, chuyện hồi nhỏ xíu”.

“Em xin lỗi”.

“Chuyện hồi nhỏ xíu mà!”, anh lặp lại.

Hai tuần sau anh nhập ngũ, kế đến là rất nhiều năm họ không gặp nhau. 

“Em sợ”, nàng nép vào ngực anh thủ thỉ. 

“Sợ gì?”.

“Không biết… đủ thứ”.

“Như là cái gì mới được”.

Nàng ngước lên, mắt ươn ướt nhìn anh. “Hứa nhe. Anh sẽ không tham gia mấy vụ ẩu đả nhe”.

“Anh đi nghĩa vụ mà, làm gì có chuyện…”.

Nàng ngắt lời. “Tai bay vạ gió, cả đám con trai ở với nhau thế nào cũng sinh chuyện, rồi tai nạn trong lúc tập luyện, rồi chiến tranh, lỡ người ta cử anh ra chiến trường thì sao?”.

Anh xoa đầu nàng: “Sẽ không có chuyện đó đâu”.

“Nhưng ngộ nhỡ…”.

“Không. Hòa bình rồi, không chiến tranh, sẽ không có chiến tranh…”.

Anh cứ lặp đi lặp lại như hát ru, lời ru không có giấc mơ cũng không có bạo lực. 

Khác xa với những gì nàng đang thấy trên màn hình, thành phố sau mưa bom tan hoang, có tiếng dương cầm vang giữa lòng đổ nát… “Chiến tranh”, nàng thầm thì và rơi nước mắt, sực nhớ chuyện gì lại nhìn đồng hồ treo tường. Vú già liếc mắt, nói: “Còn hai tiếng nữa xe mới tới”. 

Nàng cười một mình, chợt đứng bật dậy, chạy vào bếp xem nồi bò kho đang liu riu. Diệu nhớ anh thích món này, nhưng rồi lại lo qua bao nhiêu năm, không biết khẩu vị anh có thay đổi không? Vú phát bực trước vẻ bồn chồn của Diệu, rồi tự thấy xấu hổ vì tính cả ghen. 

“Con mới làm tóc đó hả?”, vú hỏi. Diệu chạm lên mái tóc uốn bồng bềnh của mình, mở điện thoại ra ngắm nghía khuôn mặt, xoay vòng khoe bộ váy hoa xòe với vú để nhận lại cái tặc lưỡi của bà: “Con có phải mới mười bảy đâu”.

Nàng ngồi xuống ghế nhìn ra khu vườn vắng. Những bông hoa gục gặc ngủ trưa. Bình thường vào mùa này trong năm, khu vườn được những khách du lịch lấp đầy, buổi tiệc trà với bánh ngọt Tây phương lẫn với những bánh gai, bánh ít Việt Nam. 

Diệu thường thích thú ngắm những mệnh phụ Tây dương đưa bánh rán bên tai, lúc lắc để nghe tiếng nhân bánh như chiếc chuông nhỏ rung rinh. 

Trong bộ áo dài thêu hoa sặc sỡ, nàng kiên nhẫn giải thích sự khác biệt giữa văn hóa Việt Nam và Trung Hoa, sự khác nhau giữa sườn xám và áo dài, rằng chả giò là đặc sản của Việt Nam, dẫu du khách từng ăn chúng ở Philippines hay Chinatown nào đó. 

Nàng sẽ kể chuyện cười cho họ, vận dụng hết vốn liếng học được từ sách của Gogol để nói chuyện. Tiếng Nga và tiếng Ba Lan của nàng ổn, dù thi thoảng quên, vú Năm bảo rằng đó là di chứng hậu covid. 

Vú Năm đổ mọi thứ cho covid. Bà dạo này cũng hay quên, không nhớ đã lấy bánh khỏi lò hay chưa, lẫn lộn giữa thứ tư và thứ năm, cứ thấp thỏm chờ xe chở rau tới. Hay chứng đau thắt lưng, tai ù, giờ bà phải ngồi sát tivi khi xem tin tức, không chỉ để nghe cho rõ mà mắt cũng đã kèm nhem, không phân biệt được cờ Ukraine hay cờ Nga phất phơ trên phố. 

“Tổ cha, từ nhỏ tới lớn, tao đi đâu cũng gặp chiến tranh” – bà lèm bèm. 

“Nhưng vú ơi, đây là Ba Lan mà, ở đây hòa bình”, Diệu phì cười trước sự lẫn đáng yêu của vú. 

“Thế à… Vậy nhập nhiều lương thực vào, rau củ, bánh mì, trứng, sữa, rượu nữa, khách sạn Chechnya sẽ tiếp đón những người lính. Ờ… bà con tị nạn chiến tranh nữa”.

Vú xổ một tràng, không để nàng kịp trả lời, vội vã đứng dậy, bắt đầu la ó chỉ đạo nhân viên trong lữ quán. Nàng nhớ nhiều năm trước cũng đã từng thấy cảnh này, vú Năm lúc đó hãy còn trẻ và nhanh nhẹn, cùng mẹ nàng cũng như các nhân viên chuẩn bị nấu bánh tét để quyên tiền ủng hộ người nhập cư. 

Thậm chí trong một thời gian dài, có một quân nhân từng tham gia chiến sự ở Chechnya, trở thành bếp chính của lữ quán. Còn cha nàng, dạo đó hay ngồi ở quán Sừng Hươu dưới phố, cùng các ông các chú bàn tán tình hình thời sự thế giới. 

Sau một lần quá chén, ông quyết định đổi tên lữ quán Thảo Nguyên thành lữ quán Chechnya như cách bày tỏ sự ngưỡng mộ với người đầu bếp đã nấu cho ông những món không thể quên được. 

Vậy là giữa Ba Lan mọc lên lữ quán mang cái tên dễ gây hiểu lầm, khiến sau này Diệu phải giải thích đi giải thích lại, đây là lữ quán do những người gốc Việt sáng lập và điều hành. Dù vậy, cô vẫn quyết không đổi tên như giữ lại kỷ niệm với cha mẹ. Sau khi họ gặp tai nạn leo núi, Diệu đơn độc trở thành bà chủ lữ quán nơi thôn trang hẻo lánh này. 

Những buổi tiệc vườn cuối tuần làm không khí yên tĩnh ở lữ quán Chechnya rung lên, rũ bỏ cái ủ ê thường lệ. Hai năm dịch bệnh khiến tình hình kinh doanh bi đát. Cô bắt đầu mượn nợ ngân hàng để không phải đuổi nhân viên nào. Khu vườn được cơi nới, họ trồng đủ thứ hoa cỏ rau củ, nuôi ong, nuôi gà lấy trứng. Tháng tới, họ sẽ nuôi thêm bò sữa. 

Diệu hình dung cảnh mỗi sáng sẽ nấu sữa bò mới vắt, chuẩn bị bánh mì mới nướng và mứt nàng mới làm, đặt lên khay đem tận phòng cho anh. Nàng tưởng tượng khuôn mặt hạnh phúc của anh, nụ cười hiền, lúc nào cũng hiền. 

Ngoài trời, từng cụm mây mỏng trôi thành đàn tựa hồ những con cừu lông trắng trên thảo nguyên xanh. Cô tự hỏi, con cừu nào trong đàn cừu sẽ mang theo mình mưa dông sấm chớp? 

Tối qua trên đài dự báo sắp tới sẽ có mưa, thậm chí dông bão, làm nàng nhớ đến chương trình thời tiết ở Việt Nam, lúc nào biên tập viên cũng bảo sẽ có mưa rào và dông vài nơi, nhưng nơi nào thì không rõ, không rào chỗ này thì rào chỗ khác…

Trong khi thả hồn theo thời tiết và những đám mây, chiếc xe hơi nàng mong mỏi từ từ chạy vào sân rồi dừng lại trước cửa chính lữ quán. Bác tài xế trung tuổi đô con người Ba Lan vội bước xuống, mở cốp, xách ra một chiếc xe lăn điện, đặt cạnh xe. 

Bác kéo cửa, nửa người khom vào trong xe, hai cánh tay lực lưỡng bế một thanh niên da vàng gầy gầy ra ngoài. Anh chàng ngoan ngoãn vòng tay qua cổ ông, hai chân đung đưa trên thinh không một lát thì êm ắng xếp trên chân gác của xe lăn. 

Từ cửa sổ, Diệu bụm miệng cố ngăn mình kêu lên hạnh phúc. Hai chân cuống cuồng chạy xuống vườn, ôm chầm lấy người thanh niên ngồi trên xe lăn, gục mặt vào ngực anh, nức nở. 

“Nín nào”, anh nói, vuốt tóc cô. 

Diệu ủ khuôn mặt anh bằng hai tay, ngắm nghía. Anh gầy hơn trên ảnh, già hơn, tóc đã có nhiều sợi bạc. 

“Mình vào trong đi”, anh nói, gạt cần điều khiển cho xe lăn tiến về trước, nàng phải chạy đuổi theo. 

Tuần trước, nàng cho sửa lại một phần bậc thang thành dốc thoải để đón anh. Chiếc xe lăn bần thần dừng trước con dốc. Nàng đứng sau anh, kiên nhẫn đẩy chiếc xe tựa hồ Sisyphus lăn hòn đá lên dốc. 

Luôn là vậy, lúc nào Diệu cũng ở sau anh. Chiếc xe lao nhanh xuống con dốc. Diệu sợ hãi ôm chặt eo anh, chiếc sơmi cộc tay, mồ hôi ướt đẫm lưng. 

Xe mất phanh và anh gần như hét lên: Anh yêu em. Lời anh cuộn vào gió và nàng cũng hét lớn: Em yêu anh, trong khi chiếc xe đứt thắng vẫn lao xuống trên con dốc về nhà, đến khi hai người chỉ còn là một bóng hình của gió chẳng thấy gì ngoài sắc trắng tà áo dài của Diệu phất phơ…

Đoạn hồi ức cũ lướt qua tâm trí, bất giác, anh mỉm cười, thì thầm: Anh yêu em. “Hả anh?”, Diệu hỏi lại. “Không có gì”, anh đáp. Chiếc xe lăn từ từ khuất vào trong nhà, để lại nỗi băn khoăn của Diệu ngoài cửa. 

Anh đi đường có mệt không? Anh đói bụng chưa? Anh có bị thương ở đâu không?… Diệu tung vào anh một tràng câu hỏi như hoa giấy chào mừng. 

Anh định kể cho nàng nghe hành trình tị nạn của mình, nhưng lại thôi. Diệu sẽ lo, như bao lần, như khi ở Việt Nam, như cái lần anh chuẩn bị nhập ngũ. “Anh không sao cả… À, em có một khu vườn xinh xắn”. Anh đánh trống lảng, còn nàng thì mắc bẫy. Nàng say sưa giới thiệu hoa cỏ trong vườn, về những buổi tiệc, họ sẽ tổ chức một tiệc quyên góp vào tuần tới, cô hỏi anh có muốn phát biểu…  

“Chiến tranh. Phải nói gì về chiến tranh?”. Anh trầm tư, phóng tầm mắt về phía những khóm phúc bồn tử. À, phúc bồn tử. Anh đã quên nụ hôn đầu tiên anh đặt lên môi nàng có vị phúc bồn tử. Những trái phúc bồn tử đựng trong hộp bánh thiếc cha anh đem từ Nga về. 

Dạo ấy, cha vẫn quen gọi đất nước đó là Liên Xô. Nga và Liên Xô. Rất nhiều năm sau đó, anh đã đến nơi từng là Liên Xô để học nghệ thuật, để tìm cha, người cha kể từ khi tặng anh hộp phúc bồn tử thì không lần nào trở về nữa. 

Trước khi đến lữ quán Chechnya anh đã nhiều lần thấy khu vườn của Diệu qua ảnh. Anh thích những bông hoa ở đây, chúng chẳng bao giờ nở rực rỡ cả, anh yêu cái vẻ đẹp đại trà của chúng, cứ giản dị như những thôn nữ chưa bao giờ lên phố. 

“Chiến tranh… – Anh thì thầm – Cái ngày anh nghe âm vang một cuộc chiến, anh đã trượt chân ngã khỏi giàn giáo công trình. Anh đã ở đó sáu tháng để phục chế bức tranh trên mái vòm nhà thờ và chỉ còn một chút nữa thôi vậy mà đành dang dở. Chỉ còn một chút nữa thôi anh có thể ngồi tàu để đến gặp em… Và kết hôn… Thay vào đó là tám năm, tám năm anh gắn với chiếc xe lăn này, như số phận những kẻ tầm thường chúng mình phải gắn với lịch sử”.

“Giờ anh có em”, Diệu nói, ngồi xuống sàn, vòng tay ôm lấy đôi chân bất lực của anh. Đầu nàng tựa vào gối anh và anh cứ để yên như thế, chăm chú nhìn vào những chỗ tóc thưa của nàng, không hay rằng, vừa nhỏ nước mắt lên đấy. 

“Sau đó là những ngày trong bệnh viện ở Yalta. Đêm đêm, anh để linh hồn tự do mình lang thang trên phố, để nó lết qua nơi Chekhov lìa trần hay hình dung cái vẻ u buồn của người đàn bà và con chó nhỏ. Linh hồn anh cũng giống con chó nhỏ, con chó tha hương và giờ đây bên bờ biển Đen anh thấy mình lạc lối. 

Tuyệt vọng. Nhiều tháng sau anh đoàn tụ gia đình chị gái ở Kiev, và giờ đây anh chạy nạn đến tìm em ở xứ Ba Lan. Anh cảm tưởng mình đi đâu không thoát khỏi thân phận là những con người nhỏ bé bị lịch sử truy đuổi”.

“Chiến tranh… Chiến tranh rồi sẽ qua thôi. Anh nhìn kìa, chẳng phải hoa trong vườn lại nở đấy. Nếu không có cuộc chiến này, có lẽ cả đời anh sẽ trốn chạy em. Anh thật ngốc, mất đôi chân thì anh còn đôi tay, còn khối óc. Ta đã yêu nhau nửa cuộc đời”.

“Mình nói chuyện cứ như hai nhân vật trong tiểu thuyết cũ”. Anh cười. 

“Ừ… thì cũ cũng có sao. Mình là những người cũ, yêu và sống giống ông bà cha mẹ mình. Sẽ sinh con, những đứa con sẽ lớn…”.

“Rồi chúng cũng sẽ chịu đựng chiến tranh…”.

“Thì có sao”. Nàng đẩy cửa sổ. Cơn gió lạnh ùa vào. Có thể nghe ra trong không khí hơi ẩm. Sắp mưa rồi chăng? 

Anh xoa xoa đầu gối. Sắp mưa rồi! Anh rõ. Từ hồi bị liệt, không hiểu sao đầu gối anh cứ như phong vũ biểu, chỉ cần trời sắp chuyển mưa lại nhói lên. 

Diệu đặt tay lên vai anh, im lặng. Anh nhớ một đoạn trong Con đường đau khổ của Alexey Tolstoy nhưng nhất thời không thể hình dung được trọn vẹn. Anh không biết những ngày sắp tới ở lữ quán sẽ thế nào. Có lẽ anh sẽ vẽ lại. Có thể họ sẽ kết hôn và có con như nàng nói. 

Bàn tay nàng đặt lên vai anh nhẹ như bông, cái sức nặng của tương lai xa xôi nàng đang đặt ở đâu, anh không rõ. Nhẫn nại và đầy hy vọng, Diệu kiên định nhìn vào những đám mây dông. 

Dưới sân, vú Năm đang chỉ huy nhân viên thu dọn quần áo, chăn drap đang oằn mình trước gió như tơ liễu. Bà như vị tướng trên mặt trận mà địch thủ là cuộc đời này. Một cuộc đời tầm thường vẫn diễn ra, trôi đi, như thể nó không hay gì khác ngoài chính bản thân nó. 

Những cuộc đời bình thường vẫn tiếp tục bình thường giữa hồi thế giới đang có chiến tranh. À, chiến tranh và có cả hòa bình nữa. Chiến tranh và hòa bình, tội ác và hình phạt và tình yêu… và tình yêu!

Nguồn: https://tuoitre.vn/chien-tranh-roi-se-qua-thoi-20220427161612802.htm

Sách hay

Dám làm

Được phát hành

,

Bởi

“Dám làm: Những bài học về lãnh đạo của tôi tại GE” ghi lại những kinh nghiệm và bài học của Jeff Immelt, cựu CEO của General Electric (GE), từ thời gian lãnh đạo tập đoàn này.

Tôi là một gã chăm “cày cuốc” đích thực, một tín đồ chân chính, đã có hình xăm “thịt viên” của GE (cách người trong nhà gọi logo của công ty) bên eo trái để làm bằng chứng.

Năm 2001, tôi trở thành CEO của một công ty, nơi nhận thức không tương đương với hiện thực. Công ty tôi kế thừa từ Jack Welch có một văn hóa hùng mạnh và những con người tuyệt vời. Nhưng chúng tôi đã cạn kiệt ý tưởng. Một năm trước, khi đang điều hành GE Healthcare, tôi đã cố mua một công ty siêu âm tên Acuson, nhưng Jack gạt đi vì nó nằm ở Mountain View, California và “dân ở đấy điên lắm”.

Tôi không đồng tình; địa điểm của nó sẽ cho chúng tôi một bàn đạp (như nó đã mang lại cho đối thủ Siemens của chúng tôi, tập đoàn về sau đã mua lại nó) tại Thung lũng Silicon, thiên đường của đổi mới. Trong khi một số người trong nội bộ GE tin rằng công ty chắc chắn sẽ ăn nên làm ra mãi mãi, song tôi lại lo lắng rằng chúng tôi đã trở nên quá trì trệ và thiếu óc tò mò.

Than chu anh 1

Hình ảnh Jeff Immelt gắn liền với thương hiệu GE. Ảnh: CNBC.

Trong ít nhất một thập kỷ, chúng tôi đã sử dụng gã khổng lồ dịch vụ tài chính GE Capital để thúc đẩy tăng trưởng và hỗ trợ các doanh nghiệp công nghiệp của mình. Nhưng khi tôi tiếp quản chức vụ, rất hiếm nhà quan sát hiểu được rằng chúng tôi đã đầu tư ít ỏi đến mức nào vào các doanh nghiệp công nghiệp đó.

Chúng tôi là một tập đoàn đa ngành cồng kềnh, ôm đồm đủ mọi thứ từ động cơ phản lực đến mạng truyền hình hay hợp đồng bảo hiểm cho chó mèo. Tuy nhiên, chúng tôi được định giá như một công ty công nghệ, về cơ bản là được giao dịch ở mức cao hơn đáng kể so với giá trị của các doanh nghiệp mà chúng tôi có.

Vì vậy, khi lên làm CEO, tôi đã nỗ lực cải tổ công ty, tái đầu tư vào danh mục đầu tư công nghiệp, cải thiện công nghệ và mở rộng dấu ấn toàn cầu của chúng tôi. Và tôi đã làm điều đó mà không hở một lời tiêu cực nào về Jack Welch.

Đó là một lựa chọn đầy rủi ro. Rất khó thúc đẩy thay đổi trong khi đội ngũ của bạn cảm thấy mọi thứ đều đã hoàn hảo. Nhưng vào thời điểm đó, cách tiếp cận này có vẻ đúng đắn. Người tiền nhiệm của tôi được xem là CEO tốt nhất trong lịch sử. Hy vọng của tôi là bảo tồn di sản của ông bằng cách khắc phục những chỗ mà tôi thấy là đã hỏng hóc trước khi chúng kịp hủy hoại chúng tôi.

Nhưng quá thường xuyên trong nhiệm kỳ của tôi, mong muốn bảo vệ GE bằng cách phát triển nó phải bị đặt xuống hàng thứ yếu khi các cuộc khủng hoảng đe dọa thành công của công ty – và nhiều khi là chính sự tồn vong của nó.

Đối với tôi, GE là một câu chuyện không thể đậm tính cá nhân hơn. Tôi là con trai của người đã làm đại diện thu mua của GE suốt 38 năm. Trước khi trở thành CEO, tôi đã bước lên từng nấc thang trong công ty, học hỏi tại ba mảng của GE. Tôi là một gã chăm “cày cuốc” đích thực – một tín đồ chân chính, đã có hình xăm “thịt viên” của GE (cách người trong nhà gọi logo của công ty) bên eo trái để làm bằng chứng. (Tôi sẽ nói thêm về vụ đó sau).

Tôi là gã cuối tuần nào cũng làm việc, là gã không bao giờ tiêu một xu để trang trí văn phòng của riêng hắn, là gã mang tem mình tự mua đến công ty để dán lên thư cá nhân. Nếu tôi có một câu thần chú, thì đó sẽ là: Tôi không phải trung tâm, GE mới là trung tâm.

Nguồn: https://znews.vn/than-chu-cua-ceo-tap-doan-da-quoc-gia-post1533409.html

Tiếp tục đọc

Sách hay

Bộ não đau buồn

Được phát hành

,

Bởi

Sách mang đến một góc nhìn mới nhưng không kém phần hấp dẫn về ảnh hưởng của nỗi đau đối với bộ não và phương pháp bộ não mã hóa tình yêu của con người đối với người thân, giúp chúng ta hiểu rõ nguồn gốc của nỗi đau khi không còn người thân bên cạnh và giải pháp vượt qua các cảm xúc khủng hoảng đó.

Bạn đang sử dụng bản đồ não để đi tới đi lui trong không gian quen thuộc này, thân thể bạn sẽ đến nơi mà não bạn đã gửi nó đi.

Khi giải thích mặt sinh học thần kinh của nỗi đau buồn, tôi thường bắt đầu bằng một phép ẩn dụ dựa trên một trải nghiệm quen thuộc. Tuy nhiên, để phép ẩn dụ này dễ hiểu, bạn phải chấp nhận một giả thiết. Giả thiết ấy là có kẻ nào đó đã trộm mất chiếc bàn ăn nhà bạn.

Tưởng tượng là bạn trở mình dậy khát khô lúc nửa đêm. Bạn bước khỏi giường và đi tới phía bếp lấy một ly nước. Xuống hành lang, bạn băng qua phòng ăn tối đen về phía nhà bếp. Đúng lúc hông bạn đáng ra sắp va vào góc cứng bàn ăn, bạn cảm thấy… hừm, bạn cảm thấy gì? Không gì hết. Bạn đột nhiên nhận ra là bạn không cảm thấy có bất cứ điều gì ở chỗ cao ngang hông bạn.

Đó là điều bạn nhận ra được, bạn không cảm thấy có điều gì đó, điều gì đó cụ thể. Chuyện vắng mặt thứ gì đó là điều đã thu hút bạn chú ý. Điều này thật lạ kỳ, ta thường nghĩ phải là điều gì đó mới thu hút ta chú ý, làm sao không gì cả có thể thu hút ta chú ý?

Ban do anh 1

Não bộ có một cơ chế vận hành đặc biệt. Ảnh: Science Magazinee.

Vâng, thực tế là bạn không chỉ bước đi trong mỗi thế giới này. Hay chính xác hơn, hầu hết thời gian là bạn đang cùng bước đi trong hai thế giới. Trong đó một thế giới là bản đồ thực tế ảo được tạo nên hoàn toàn trong đầu bạn. Não bạn đang dịch chuyển con người bạn xuyên qua bản đồ ảo mà nó đã tạo ra, đó là lý do tại sao bạn có thể đi lại quanh nhà khá dễ dàng trong bóng đêm; bạn hiện không sử dụng thế giới bên ngoài để định hướng. Bạn đang sử dụng bản đồ não để đi tới đi lui trong không gian quen thuộc này, thân thể bạn sẽ đến nơi mà não bạn đã gửi nó đi.

Bạn có thể coi bản đồ não ảo về thế giới này như bản đồ Google trong đầu bạn. Bạn đã từng bao giờ trải nghiệm làm theo chỉ dẫn di chuyển bằng giọng nói mà hoàn toàn không chú ý nơi mình đang lái xe tới chưa? Có lúc giọng nói yêu cầu bạn rẽ vào một con đường, song bạn phát hiện ra đó thực ra là đường cho xe đạp.

GPS và thế giới thực không phải lúc nào cũng khớp nhau. Giống bản đồ của Google, bản đồ não dựa trên thông tin trước đó nó có về khu vực. Tuy nhiên, để giữ an toàn cho bạn, não có những khu vực chuyên dành phát hiện lỗi, nhận biết bất kỳ tình huống nào bản đồ não và thế giới thực không khớp nhau. Nó chuyển sang thông tin thị giác nhận vào mỗi khi một lỗi được phát hiện (và nếu trời tối, thì ta sẽ quyết định bật đèn).

Ta dựa vào bản đồ não vì việc dẫn dắt cơ thể theo bản đồ tâm trí sẽ bớt tốn công tính toán lại rất nhiều so với xuyên qua ngôi nhà quen thuộc như thể đó là trải nghiệm đầu tiên, như thể mỗi lần lại phải khám phá lại vị trí của ô cửa, bức tường và đồ nội thất, rồi quyết định làm sao định vị và đi qua từng thứ.

Không ai mong đợi bàn ăn nhà họ bị trộm mất. Và càng không ai mong đợi người thân yêu mất. Ngay cả khi một người bị bệnh trong một thời gian rất dài, cũng không ai biết được để bước tiếp trên thế giới này mà không có họ thì sẽ ra sao.

Là một nhà khoa học, đóng góp của tôi là nghiên cứu nỗi đau buồn từ góc độ của não, từ góc độ mà não đang cố giải quyết một vấn đề khi đối diện việc người quan trọng nhất cuộc đời ta không còn.

Nỗi đau buồn là một vấn đề đau lòng thắt ruột mà não phải giải quyết và việc đau buồn đòi hỏi bạn phải học cách sống trong một thế giới vắng mặt người bạn yêu thương đậm sâu, người đã khắc ghi vào hiểu biết trong bạn về thế giới. Điều này có nghĩa là đối với não, người thân yêu của bạn mất đi nhưng đồng thời cũng còn mãi, và bạn đang bước xuyên qua hai thế giới cùng một lúc. Bạn đang phải lèo lái cuộc sống của mình dù thực tế là nó đã bị cướp mất khỏi bạn, một giả thiết vô nghĩa, vừa khó hiểu vừa khó chịu.

Nguồn: https://znews.vn/vi-sao-ban-di-chuyen-duoc-trong-bong-dem-post1533397.html

Tiếp tục đọc

Sách hay

Rủi ro từ những đồng tiền ảo như Pi, Bitcoin

Được phát hành

,

Bởi

Những loại tiền ảo như Pi, Ethereum, Bitcoin có thể tồn tại nhiều rủi ro từ pháp lý, bảo mật cho đến biến động thị trường.

pi network anh 1

Ảnh minh họa Pi Network. Nguồn: The Crypto Times.

Tiền ảo, đặc biệt là Bitcoin và Pi, đã trở thành một hiện tượng tài chính toàn cầu, thu hút sự chú ý của giới đầu tư cũng như các cơ quan quản lý. Tuy nhiên, đi kèm với sự phát triển nhanh chóng, tiền ảo cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng lo ngại, từ pháp lý, bảo mật, gian lận đến biến động thị trường.

Những vấn đề của tiền ảo

Một trong những vấn đề người chơi tiền ảo phải đối mặt là rủi ro pháp lý. Theo cuốn sách Cryptocurrencies and Cryptoassets của nhà xuất bản Taylor & Francis, Bitcoin từng bị sử dụng trong các giao dịch chợ đen, rửa tiền và trốn thuế. Điều này khiến nhiều chính phủ trên thế giới phải đưa ra các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt.

Trung Quốc đã cấm hoàn toàn hoạt động giao dịch tiền ảo, trong khi Nhật Bản yêu cầu các sàn giao dịch phải tuân thủ quy định về chống rửa tiền (AML) và xác minh danh tính khách hàng (KYC). Việc thiếu đi một hệ thống pháp lý thống nhất giữa các quốc gia có thể đặt ra câu hỏi về tính thanh khoản và khả năng tồn tại lâu dài của tiền ảo.

Bên cạnh đó, rủi ro bảo mật là mối lo ngại thường trực. Mặc dù nền tảng Bitcoin chưa từng bị tấn công nghiêm trọng, nhưng các sàn giao dịch tiền ảo lại là mục tiêu thường xuyên của tin tặc.

pi network anh 2

Mark Karpeles, CEO Mt. Gox là người giúp sàn giao dịch này vươn lên vị trí số một vào năm 2013. Ảnh: Bloomberg.

“Sự sụp đổ của sàn Mt.Gox tại Nhật Bản do bị đánh cắp hàng triệu đôla Bitcoin là một minh chứng điển hình. Năm 2018, vụ tấn công vào sàn Coincheck khiến hơn 530 triệu USD tiền ảo bị thất thoát. Trong chín tháng đầu năm đó, tổng giá trị tiền ảo bị đánh cắp lên đến 927 triệu USD“, trích từ cuốn sách Cryptocurrencies and Cryptoassets.

Ngoài vấn đề bảo mật, gian lận cũng là một nguy cơ lớn đối với thị trường tiền ảo. Theo số liệu từ Anh, chỉ riêng trong tháng 6 và 7 năm 2018, có tới 203 vụ lừa đảo liên quan đến tiền điện tử với tổng thiệt hại hơn 2 triệu euro, trung bình mỗi nạn nhân mất hơn 10.000 euro.

Một rủi ro khác là tính biến động cao của tiền ảo. Bitcoin từng có thời điểm mất đến 61% giá trị chỉ trong một ngày vào năm 2013 và giảm tới 80% trong năm 2014. Năm 2018, thị trường tiền ảo tiếp tục chứng kiến sự lao dốc mạnh mẽ trước khi phục hồi dần vào giữa năm 2019. Giá trị của Bitcoin và các đồng tiền khác phụ thuộc phần lớn vào tâm lý thị trường và sự chấp nhận của người dùng, khiến chúng trở thành công cụ đầu tư có độ rủi ro cao.

Khi một sàn giao dịch phá sản, nhà đầu tư có thể mất trắng

Theo cuốn sách Cryptocurrency Risk and Governance Challenges (2023), nhiều nhà kinh tế học lo ngại rằng tiền điện tử không có đầy đủ đặc điểm của một loại tiền tệ thực sự mà chỉ là tài sản đầu cơ với mức độ rủi ro cao hơn nhiều so với các loại tài sản khác.

pi network anh 3

Cuốn sách Cryptocurrency Risk and Governance Challenges của nhà xuất bản Taylor & Francis. Ảnh: Amazon.

Ngân hàng Trung ương Malaysia (Bank Negara Malaysia) từng chỉ ra rằng trái ngược với vàng hay ngoại tệ, những tài sản có tính thanh khoản cao trong thời kỳ bất ổn, tiền điện tử chủ yếu được nắm giữ để đầu cơ, khiến giá trị của chúng dễ bị tổn thương trước sự thay đổi của thị trường. Nếu các bên tham gia không sẵn sàng chấp nhận giao dịch bằng tiền ảo, giá trị của chúng có thể trở nên vô nghĩa.

Những biến động giá mạnh, rủi ro bảo mật cũng là một vấn đề lớn đối với các nhà đầu tư tiền ảo. Theo cuốn The Book of Crypto của tác giả Henri Arslanian, các nền tảng giao dịch tiền ảo không có sự bảo vệ của các tổ chức bảo hiểm như FDIC (Mỹ) hay các hệ thống bảo đảm tiền gửi truyền thống. Khi một sàn giao dịch phá sản, nhà đầu tư có thể mất toàn bộ số tiền của mình.

Ngoài ra, nhiều dự án tiền ảo kêu gọi vốn bằng hình thức ICO (Initial Coin Offering) nhưng thực chất chỉ là mô hình lừa đảo Ponzi. Các nền tảng cho vay tiền ảo cũng đối mặt với nguy cơ sụp đổ do quản lý rủi ro kém, như trường hợp của nền tảng Cred – công ty tuyên bố phá sản vào năm 2020 khiến nhiều nhà đầu tư mất trắng.

Không thể phủ nhận rằng thị trường tiền điện tử vẫn còn nhiều rủi ro tiềm ẩn. Dữ liệu từ báo cáo của Fidelity năm 2021 cho thấy hơn 90% tổ chức tài chính đang quan tâm đến loại tiền này nhưng mức độ tham gia vẫn còn hạn chế do tính bất ổn và thiếu khung pháp lý rõ ràng.

Nguồn: https://znews.vn/rui-ro-tu-nhung-dong-tien-ao-nhu-pi-bitcoin-post1533272.html

Tiếp tục đọc

Xu hướng