Chân dung nhà văn Jane Austen. Ảnh: The Collector.

Năm 2025 đánh dấu sinh nhật lần thứ 250 của Jane Austen, một trong những tiểu thuyết gia vĩ đại của thời kỳ Nhiếp chính tại Anh. Bên cạnh tác phẩm Kiêu hãnh và định kiến đã quen thuộc với nhiều thế hệ độc giả tại Việt Nam, thế giới văn chương của Austen còn rộng lớn hơn thế. Dưới đây là chín tác phẩm giúp bạn đọc khám phá di sản của Jane Austen.

Tiểu thuyết Kiêu hãnh và Định kiến. Ảnh: Nhã Nam.

Cuốn sách phù hợp cho người lần đầu đọc sách của Jane Austen

Tác phẩm mở đầu hoàn hảo cho bất kỳ ai muốn bước vào thế giới của Austen chính là Kiêu hãnh và Định kiến. Xuất bản lần đầu năm 1813, tiểu thuyết này không chỉ là một câu chuyện tình lãng mạn mà còn là màn đấu trí sắc sảo giữa Elizabeth Bennet thông minh, mạnh mẽ và ngài Darcy kiêu hãnh, lạnh lùng. Những màn đối thoại dí dỏm, sắc bén giữa họ đã khiến tác phẩm này trở thành một trong những câu chuyện tình vĩ đại nhất mọi thời đại.

Tiểu thuyết Thuyết phục. Ảnh: Fahasa.

Cuốn sách sẽ khiến bạn rơi nước mắt

Nếu cần một câu chuyện chạm đến những nỗi niềm sâu kín, Thuyết phục là lựa chọn lý tưởng. Nhân vật Anne Elliot (27 tuổi) sống trong tiếc nuối vì từng từ chối lời cầu hôn của người mình yêu. Nhưng khi gặp lại chàng trai năm ấy, ngọn lửa trong tim cô chợt nhen nhóm lên. Liệu cô có thể tìm thấy hạnh phúc một lần nữa? Tác phẩm này dành cho những ai đã trải qua đủ thăng trầm để thấu hiểu những quyết định sai lầm và cơ hội thứ hai.

Tác phẩm Sandition. Ảnh: Amazon.

Cuốn sách khiến bạn nói về nó không ngừng

Trong các buổi thảo luận văn chương của Jane Austen, một cái tên thú vị để nhắc đến là Sanditon. Đây là tác phẩm dang dở mà nữ văn sĩ để lại khi bà qua đời ở tuổi 41. Với bối cảnh một khu nghỉ dưỡng ven biển mới nổi, tiểu thuyết khắc họa một xã hội đầy những kẻ đầu cơ, những người mắc chứng ám ảnh bệnh tật và những quý tộc chuyên quyến rũ phụ nữ. Dù chỉ có 11 chương, Sanditon vẫn thể hiện rõ nét bút pháp sắc sảo, hài hước của Austen và gợi mở về một kiệt tác tiềm năng nếu bà có thể hoàn thiện nó.

Cuốn sách Lý trí và Tình cảm. Ảnh: Fahasa.

Cuốn sách đưa bạn từ bất ngờ này đến bất ngờ khác

Đối với những ai muốn tìm một tác phẩm khác biệt so với Kiêu hãnh và định kiến, Lý trí và Tình cảm là lựa chọn đáng thử. Câu chuyện xoay quanh hai chị em Elinor và Marianne với hai tính cách đối lập: một người điềm tĩnh, lý trí, người kia lãng mạn, đầy cảm xúc. Nhà văn Austen khéo léo dẫn dắt người đọc đồng cảm với Marianne, nhưng rồi khiến họ nhận ra rằng hành động cảm tính quá mức có thể dẫn đến sai lầm. Trong khi đó, Elinor tưởng như lạnh lùng nhưng lại là nhân vật có nội tâm sâu sắc, mạnh mẽ hơn cả.

Tác phẩm Jane Austen’s Letters (Deirdre Le Faye). Ảnh: Amazon.

Cuốn sách khắc họa chân dung Jane Austen

Với những ai muốn hiểu rõ hơn về con người thật của nhà văn Austen, Jane Austen’s Letters (Deirdre Le Faye) là một tác phẩm quý giá. Dù phần lớn thư từ gửi chị gái Cassandra đã bị đốt, những gì còn lại vẫn cho thấy tính cách hóm hỉnh, sắc sảo và đầy tinh tế của nữ văn sĩ. Từ những câu chuyện vụn vặt về thời tiết, bệnh tật gia đình cho đến những nhận xét sắc bén như: “Những bức chân dung hoàn hảo làm tôi phát bệnh và trở nên độc ác”. Nhà văn Austen trong những lá thư là một chân dung hoàn toàn khác – thực tế, thẳng thắn nhưng không kém phần cuốn hút.

Tác phẩm Mansfield Park. Ảnh: Penguin Random House.

Cuốn sách khiến bạn muốn đọc lại nhất

Bối cảnh của Mansfield Park có thể không lộng lẫy như Kiêu hãnh và định kiến, nhưng đây lại là tác phẩm sâu sắc nhất của tiểu thuyết gia Austen. Nhân vật chính, Fanny Price, lớn lên trong một gia đình quý tộc nhưng luôn bị xem thường. Cô lặng lẽ quan sát những trò chơi quyền lực và sự suy đồi của giới thượng lưu. Hiểu được những mặt tối, cô buộc phải giữ vững chính mình giữa những cám dỗ. Với Mansfield Park, nhà văn Austen gửi đến độc giả những suy nghĩ về các giá trị đạo đức và sức mạnh nội tâm của một con người.

Cuốn sách Lady Susan. Ảnh: Simon & Schuster.

Cuốn sách được viết bằng giọng châm biếm

Lady Susan là tiểu thuyết ngắn được viết dưới hình thức các lá thư. Tác phẩm mang đến một trong những nhân vật nữ ấn tượng nhất của Austen. Lady Susan Vernon, một góa phụ quyến rũ, thông minh, có khả năng thao túng đàn ông bằng sự duyên dáng và sắc sảo của mình. Những lá thư của bà được độc giả ví như một bữa tiệc ngôn ngữ đầy châm biếm, khiến bạn đọc vừa kinh ngạc vừa thích thú.

Tác phẩm Northanger Abbey. Ảnh: Simon & Schuster.

Cuốn sách khiến bạn cảm thấy như trẻ lại

Northanger Abbey là bức chân dung sinh động về tuổi trẻ khi một cô gái 17 tuổi ngây thơ nhưng giàu cảm xúc bước vào thế giới thượng lưu ở Bath. Catherine Morland, một cô gái lớn lên tại nông thôn, bị cuốn vào sự hào nhoáng của thành phố. Đó là các vũ hội lộng lẫy và vô số nhân vật phức tạp. Đọc Northanger Abbey là hành trình trải nghiệm sự hài hước tinh tế của nhà văn Jane Austen. Qua đó, độc giả sẽ có cảm giác trở về những rung động ngây thơ của tuổi trẻ.

Tác phẩm Emma. Ảnh: Alma Book.

Cuốn sách được ví như tuyệt tác

Theo từ The Guardian, Emma được đánh giá là tác phẩm hoàn hảo nhất của Austen. Với lối kể chuyện táo bạo khi để độc giả hoàn toàn theo góc nhìn của nữ chính, Austen tạo nên một câu chuyện đầy bất ngờ. Emma Woodhouse, người phụ nữ thông minh và giàu có, luôn tự tin vào khả năng mai mối của mình. Thế nhưng, cô liên tục mắc sai lầm. Chính điều này dẫn tới các tình huống dở khóc dở cười của Woodhouse. Cuốn tiểu thuyết này là một bức tranh hài hước về những ảo tưởng của con người với đỉnh cao là khoảnh khắc Emma nhận ra mình đã yêu từ lâu mà không hề hay biết.

Ảnh: onedio.co

Câu chuyện bước vào năm 1538, khi Suleiman Vĩ đại tự nhận mình là “lãnh chúa vĩ đại và người chinh phục toàn thế giới”. Dù không kiểm soát toàn bộ lãnh thổ toàn cầu, không thể phủ nhận tầm ảnh hưởng rộng lớn của Suleyman.

Kể từ khi lên ngôi 18 năm trước đó, ông đã tấn công Belgrade, Rhodes, phần lớn Hungary, Baghdad và nắm giữ quá nhiều cảng Địa Trung Hải đến nỗi không thể kể hết. Ông cũng chinh phục phần lớn Bắc Phi. Trong khi ông không chiếm được Vienna vào năm 1529 thì khi ngồi trên ngai vàng của mình ở Istanbul, ông gần như là lãnh chúa của tất cả nơi ông đã đi qua.

Chinh phục thế giới và tìm người thừa kế

Trong cuốn sách trước của mình, The Lion House, Christopher de Bellaigue đã ghi lại quá trình Suleiman lên nắm quyền một cách chi tiết, phong phú nhưng cũng rất phức tạp. Ở tác phẩm tiếp theo The Golden Throne, ông đưa câu chuyện sang giai đoạn tiếp theo khi vị vua có chiếc cổ thiên nga bắt đầu bảo vệ những thành quả của mình, khắc phục những thất bại trước đây (một phần của Hungary cần phải chiếm lại) và quan trọng nhất là chuẩn bị người thừa kế.

Tranh vẽ Suleiman trong một buổi cầu nguyện. Ảnh: Universal Art Archive/Alamy.

Không giống như Vua Henry VIII ở nước Anh xa xôi, Suleiman không thiếu con trai. Ông có năm người con trai từ hai người vợ khác nhau. Tuy nhiên, có một truyền thống tệ hại được lưu truyền trong hoàng gia: Một khi người thừa kế đã được chọn (không cần phải là người lớn nhất), chàng trai trẻ may mắn đó thường giết toàn bộ anh em còn lại và những người có khả năng thừa kế. Selim, cha của Suleiman, đã giết năm người cháu trai để đảm bảo sự lên ngôi suôn sẻ của chính con trai mình. Không có gì ngạc nhiên khi mọi người đều cảm thấy lo lắng khi Suleiman bước vào tuổi trung niên đầy vết sẹo chiến tranh.

The Golden Throne là một tác phẩm lịch sử được tường thuật tỉ mỉ, tuy nhiên, sử dụng giọng văn hư cấu chịu ảnh hưởng nhiều từ bộ ba tác phẩm Wolf Hall của Hilary Mantel. Sử dụng văn phong mô tả như thời hiện tại, độc giả của De Bellaigue như đang trải nghiệm một bộ phim với các nhân vật lịch sử sống động.

Tác phẩm ra mắt ngày 6/3 tới. Ảnh: Amazon.

Tác phẩm cũng đưa yếu tố con người vào những cảnh thường rất nhàm chán như những trận hải chiến bất tận, sự phức tạp của thế giới ngoại giao hay những hành động quanh co của một vị giáo hoàng đặc biệt.

Trong tay De Bellaigue, những tình tiết phức tạp này trở nên dễ hiểu và hấp dẫn theo cách riêng của chúng, thật ly kỳ. Để tăng thêm cảm giác rằng câu chuyện đang diễn ra theo thời gian thực, cuốn sách được chia thành năm “Màn” và mở đầu bằng danh sách diễn viên “Những nhân vật trong câu chuyện”.

Giống Mantel, De Bellaigue kể câu chuyện của mình bằng sự kết hợp giữa lối nói thông tục đương đại và những miêu tả tuyệt đẹp. Barbarossa, tên cướp biển tuần tra bờ biển Địa Trung Hải cho Suleiman là một “con quỷ khổng lồ có tóc hoa râm và hứng thú với tình dục”, Nữ hoàng Isabella của Hungary “không phải là người đầu óc rỗng tuếch như mọi người vẫn nói” hay người đứng đầu nhà Habsburg là “kẻ nói dối hàng loạt”. Những câu cách ngôn cũng rất hấp dẫn: “Chiến tranh là thời tiết”, “vào mùa hè, hắn là một tên khủng bố, vào mùa đông, hắn là một công chức” hay “xa xỉ không phải là an ninh. Thông tin mới là an ninh”.

“Cung đấu” thời kỳ Ottoman

Trong khi Suleiman thường ngồi trên một ngai vàng làm bằng vàng kiên cố thì tính mạng mong manh của con người vẫn nằm trong tính toán của ông. Ông chỉ sử dụng những người câm điếc làm thư ký mật để đảm bảo không có bí mật nào bị rò rỉ. Những cận thần được ông sủng ái là hoạn quan vì họ không thể tự nuôi mình thành một triều đại. Người già cũng được tận dụng. Khi một nhóm lính của Suleiman xông vào một nhà thờ trên đảo Lipari, điều đầu tiên họ làm là moi túi mật của những người già ẩn náu bên trong (mật được cho là có “nhiều hữu ích”).

Và dưới trướng Suleiman, câu chuyện tranh đấu quyền lực của hậu cung không là ngoại lệ. Nhiều người đàn ông, và đôi khi là phụ nữ, có thể đến từ một nơi xa xôi, đã vươn lên đỉnh cao bằng cách tự làm cho mình trở nên hữu ích.

Một trong những người thuộc diện này chính là vợ của sultan, Roxelana. Bà bị đưa từ Ba Lan đến Istanbul như một nô lệ và được gọi là Haseki của sultan, hay “người bạn đặc biệt”. Đại tể tướng Rustem, người cũng là con rể của hoàng đế nhưng có xuất thân là một người chăn lợn. Và còn Hassan, thống đốc hoạn quan của vùng Algiers, người xuất thân là dân chăn cừu Sardinia.

Trong khi The Golden Throne thuộc về thể loại phụ được gọi một cách vụng về là tiểu thuyết phi hư cấu, Christopher de Bellaigue đã phần nào giúp nó trở nên đặc biệt khi bám sát chặt chẽ vào các bản ghi chép đã viết, triển khai các kỹ năng của tiểu thuyết gia để đưa những dữ liệu từ kho lưu trữ trở nên sống động một cách lạ kỳ.

TS Nguyễn Mạnh Hùng (áo dài xanh) cùng các vị trí thức trong một hoạt động khuyến đọc, giới thiệu sách. Ảnh: FBNV

Dịp Vesak sắp đến, TS Nguyễn Mạnh Hùng gợi ý một số tác phẩm đáng đọc và gần gũi về Phật giáo để bạn đọc VietNamNet tham khảo. Các sách này không chỉ tập trung vào triết lý Phật giáo mà còn ứng dụng vào đời sống hàng ngày, giúp người đọc tìm thấy sự bình an và hạnh phúc.

Vô ngã vô ưu (tái bản 2024) – tác giả Ni sư Ayya Khema. Đây là một quyển sách căn bản dành cho người muốn tìm hạnh phúc và sự bình an trong cuộc sống qua con đường tâm linh, đã được giải The Christmas Humphreys Award dành cho sách tôn giáo hay nhất năm 1988.

Tham vấn tâm lý trên nền tảng Phật giáo – tác giả Kim Cheung Lee. Cuốn sách này kết hợp giữa tham vấn tâm lý và triết lý Phật giáo, mang đến những phương pháp hỗ trợ tâm lý dựa trên nền tảng Phật pháp.

Thiền tập – Con đường dẫn tới tuệ giác và tâm từ. Đây là cuốn sách hướng dẫn về thiền tập, giúp người đọc rèn luyện tâm trí và đạt được tuệ giác, tâm từ trong cuộc sống hàng ngày.

Hoa nở trong đêm – tác giả: Chân Đẳng Nghiêm. Tác phẩm kể về hành trình tìm kiếm ánh sáng và hy vọng trong những giai đoạn khó khăn của cuộc đời dựa trên triết lý Phật giáo.

Phật học căn bản (bộ 3 quyển) – tác giả: Ari Ubeysekara. Bộ sách cung cấp kiến thức cơ bản về Phật giáo, phù hợp cho cả người mới bắt đầu và những ai muốn tìm hiểu sâu hơn.

Hoa không nở ở nơi đã gieo hạt – tác giả: Jikisai Minami. Cuốn sách chia sẻ những câu chuyện và bài học về sự kiên nhẫn, lòng từ bi và cách đối mặt với khó khăn trong cuộc sống.

Đặc biệt, Thái Hà Books cũng đã xuất bản nhiều tác phẩm của Thiền sư Thích Nhất Hạnh, một trong những nhà lãnh đạo tinh thần có ảnh hưởng lớn trên thế giới. Các tác phẩm của thiền sư tập trung vào việc thực hành chánh niệm, tình thương và hòa bình, giúp người đọc áp dụng Phật pháp vào cuộc sống hàng ngày. Trong đó, phải kể đến:

Muốn an được an: Tác phẩm chia sẻ những phương pháp giúp đạt được sự an lạc và bình yên trong tâm hồn.

Gieo trồng hạnh phúc: Cuốn sách hướng dẫn cách tạo dựng hạnh phúc thông qua việc thực hành chánh niệm và tình thương.

Trái tim của Bụt: Cuốn sách này trình bày sâu sắc về các giáo lý cốt lõi của đức Phật thông qua góc nhìn từ bi và chánh niệm. Thiền sư Thích Nhất Hạnh diễn giải những giáo pháp như: Tứ diệu đế, Bát chánh đạo và các phương pháp thực hành để nuôi dưỡng lòng từ bi, tình thương và hạnh phúc.

An lạc từng bước chân: Cuốn sách là những hướng dẫn thực hành thiền chánh niệm trong từng bước đi, từng hơi thở và các hoạt động hàng ngày. Bằng ngôn từ giản dị, nhẹ nhàng, Thiền sư Thích Nhất Hạnh giúp độc giả hiểu rõ cách sống chậm lại, ý thức từng giây phút của hiện tại để tìm thấy an lạc và hạnh phúc chân thực.