Connect with us

Sách hay

Trẻ có cần đọc truyện ‘đáng sợ’ đến ‘rợn sống lưng’ không?

Được phát hành

,

Việc đọc những câu chuyện “rợn sống lưng” với trẻ con có thể dạy chúng một số bài học quan trọng.

Trẻ có cần đọc truyện đáng sợ đến rợn sống lưng không? - Ảnh 1.

Minh họa truyện Những nhạc sĩ thành Bremen của Lev Kaplan

Nếu bạn muốn con mình trở nên thông minh, hãy đọc truyện cổ tích cho chúng nghe. Nếu bạn muốn con mình trở nên cực kỳ thông minh, hãy đọc cho chúng nghe thêm nhiều truyện cổ tích

A.Einstein

Những nỗi sợ ở trẻ con

Đã là sinh vật là biết thích và biết sợ. Mèo thích chuột và sợ chó. Chuột thích thóc và sợ mèo… Cho đến nay khoa học vẫn chưa đọc được tâm trí các động vật khác để biết khi lớn chúng sợ gì, khi bé chúng sợ gì. Ta chỉ mới biết sơ lược ở người, rằng:

– Trẻ bé tí sợ cái bất an, lạ lẫm. Khi được 8-9 tháng tuổi, trẻ bắt đầu “biết lạ”, không cho người lạ bế, thấy người lạ thì khóc, cho dù đó là cô giữ trẻ hay là bà bác phúc hậu. Trẻ sẽ mếu máo hay khóc ầm lên, đu bám chặt vào người mẹ để có được cảm giác an toàn.

– Trẻ chập chững sợ phải chia ly. Khoảng từ 10 tháng đến 2 tuổi, nhiều trẻ bắt đầu thấy sợ phải tách khỏi cha mẹ: không muốn mẹ thả mình ở trường mẫu giáo, không chịu ngủ giường riêng, đi đâu cũng nhằng nhẵng bám mẹ, đôi lúc khiến cha mẹ “phát điên” vì sự đeo bám dai dẳng ấy.

– Đám nhi đồng 4-6 tuổi sợ những thứ “giả vờ”. Tuy bản thân chúng rất giàu tưởng tượng và cũng hay giả vờ làm con này con nọ nhưng lại không biết phân biệt được thật – giả khi có người khác giả vờ. Thậm chí, sau một hồi tưởng tượng quá đà, các bạn nhỏ ấy lại sợ hãi những thứ do chính mình nghĩ ra, thí dụ ông Kẹ đang núp dưới giường, hoặc con ngáo ộp đang nằm trong tủ… Một số trẻ sợ bóng tối. Số khác sợ ác mộng. Số khác nữa sợ sấm sét, tiếng ồn từ máy xay đá, máy khoan…

– Lớn hơn 7 tuổi, trẻ bắt đầu sợ những thứ nguy hiểm của đời thực. Những ông Kẹ, ngáo ộp, khủng long không dọa chúng được nữa vì trẻ biết là không có thực. Cái sợ bây giờ là những thứ có thể xảy ra trong cuộc sống: sợ con gà con sẽ chết, sợ có đứa bắt nạt mình, sợ bị đau…

– Từ khoảng 10 tuổi, trẻ bắt đầu sợ… xã hội. Sợ người ngoài nhìn vào mình không ra gì. Sợ không biết mình có phù hợp với đám bạn kia không. Sợ khi phải lên trình diễn trước lớp. Sợ khi đổi sang trường mới, lớp mới, hay khi tham gia một cuộc thi…

Trẻ có cần đọc truyện đáng sợ đến rợn sống lưng không? - Ảnh 3.

Minh họa truyện cổ Hansel và Gretel của nghệ sĩ vĩ đại người Anh Arthur Rackham, 1909

Nỗi sợ của phụ huynh

Trẻ con non nớt và dễ bị hù dọa, nhưng có một “thú vui” hơi quái quỷ là thích nghe những chuyện đáng sợ. Ai đã sống ở nông thôn hẳn còn nhớ, có những đêm tắt đèn tối kin kít, chỉ lập lòe đom đóm ngoài vườn, một lũ trẻ con gần như ôm chặt lấy nhau để nghe một đứa thì thào kể chuyện ma.

Ở thành phố thì không gì thú bằng chui vào trong chăn bịt kín đầu đuôi, bên cạnh là tiếng ai đó giả giọng một gã khổng lồ hoặc một con sói đang chầm chậm đến gần đòi ăn thịt.

Một số phụ huynh sợ rằng những câu chuyện đáng sợ, nhiều chi tiết ác sẽ làm méo mó tâm hồn trẻ.

Họ ngại ngần khi phải đọc truyện cổ tích Hansel và Gretel cho con, băn khoăn có nên sửa lại chi tiết bà mẹ vứt hai con vào rừng không, và nên chăng đổi lại kết cục là mụ phù thủy tự nhiên không thích ăn thịt trẻ con nữa, chuyển sang thích ăn chay?

Họ lý luận: tuổi thơ là rất ngắn, giai đoạn đeo kính màu hồng rồi cũng chỉ có hơn chục năm, đến khi vào đời thì tự khắc đời dạy cho những bài học đen tối, con còn trong vòng tay bảo bọc thì ta cứ cho chúng đeo kính hồng.

Trẻ có cần đọc truyện đáng sợ đến rợn sống lưng không? - Ảnh 4.

Minh họa truyện Mèo đi hia của nghệ sĩ Ron Embleton, vẽ năm 1972

Tác dụng của những truyện “đáng sợ”

Tuy nhiên như đã nói, nhu cầu nghe những thứ đáng sợ ở trẻ con là có thật. Và theo các chuyên gia về văn học cho thiếu nhi, những truyện đau lòng như Hansel và Gretel là có mục đích quan trọng của nó cả.

Nhà tâm lý học Bruno Bettelheim từng cho rằng các câu chuyện khiến trẻ con sợ không những vô cùng lý thú mà còn giúp trẻ đi qua những giai đoạn phát triển then chốt. Bằng cách nào?

Ta hãy lấy thí dụ từ truyện Hansel và Gretel:

Hansel và Gretel là hai anh em con nhà nghèo. Nghèo tới mức vì thiếu bánh mì mà bà mẹ quyết ép ông bố bỏ hai con vào rừng. Bằng cách rắc sỏi đánh dấu đường, hai anh em lần về lại được nhà nhưng lại bị mẹ bỏ vào rừng tiếp.

Lần này Hansel rắc bánh mì đánh dấu đường về thì bị chim ăn hết. Hai anh em lạc vào rừng sâu, gặp một ngôi nhà làm bằng bánh mì, ngói lợp bằng bánh ngọt… của mụ phù thủy chuyên ăn thịt trẻ con.

Mụ nhốt Hansel lại trong cũi, sai bé Gretel hằng ngày nấu nướng vỗ béo ông anh để mụ còn làm thịt. Bằng mưu trí, bé Gretel đẩy được mụ phù thủy vào lò nướng bánh. Hai anh em thoát ra và còn lấy được bao nhiêu là ngọc. Quay về nhà thì bà mẹ ác độc đã chết, chỉ còn ông bố nhu nhược nhưng yêu con. Ba bố con sống hạnh phúc từ đấy.

Theo tiến sĩ giáo dục Lawrence Sipe, ở tuổi nào cũng thế, trẻ con đều sợ rằng mình không được yêu bằng anh chị em mình, và sợ nhất là bị lạc, hoặc bị bỏ rơi. Và đây chính là chỗ để các truyện cổ tích dụng võ: chúng cho trẻ đối mặt với những nỗi sợ ấy, và chiến thắng chúng.

Khi đọc Hansel và Gretel chẳng hạn, trẻ con khám phá cảm xúc buồn bã của mình khi tưởng tượng chính mình bị bỏ rơi, đồng thời trải qua cảm giác sung sướng đến run rẩy khi tưởng tượng chính mình mưu trí mà chiến thắng được cái ác.

Theo nhà tâm lý học Bettelheim, câu chuyện này đặc biệt có ý nghĩa với trẻ con khoảng 5 tuổi, bởi đó là cái tuổi mà chúng thực hiện những bước đi đầu tiên vào thế giới thực, và chúng cần một sự đảm bảo rằng rồi thì mọi việc cũng ổn.

Hay với những truyện cổ tích có môtip mẹ kế bắt nạt con chồng và thiên vị con mình, như trong Cinderella, trẻ con sẽ trải nghiệm cảm xúc khi đối đầu với sự ganh tị ngay trong nhà; câu chuyện trở thành sàn đấu cho một cuộc vật lộn nội tâm chống lại sự ganh ghét.

Tiến sĩ tâm lý học Sheldon Cashdan, tác giả của cuốn Mụ phù thủy phải chết: Ý nghĩa ẩn giấu của truyện cổ tích, nói:

“Khi đọc hay nghe truyện cổ tích, trẻ con sẽ tự động gán phần tốt đẹp trong chúng cho các nhân vật chính diện, và phần xấu ở chúng cho nhân vật phù thủy hoặc phản diện. Thế nên mỗi lần mụ phù thủy chết là một lần niềm tin của trẻ con vào khả năng chiến thắng những cảm xúc bất ổn được phục hồi một cách thần kỳ”.

Trẻ có cần đọc truyện đáng sợ đến rợn sống lưng không? - Ảnh 5.

Minh họa truyện Cô bé quàng khăn đỏ của A.E. Jackson

Nhưng đáng sợ là đáng sợ cỡ nào?

Tuy nhiên, không phải chuyện dữ dội và đáng sợ nào trong sách cũng là điều tốt. Theo một chuyên gia tâm lý, với trẻ từ 8 tuổi trở lên, bộ Harry Potter là rất nên đọc. “Câu chuyện diễn ra trong một vũ trụ có đạo đức, nơi cái xấu bị trừng trị hoặc ít nhất là có người chống lại”.

Có những tình tiết tưởng chừng đen tối, hoang mang, thậm chí đau buồn, nhưng truyện giúp trẻ con bộc lộ những cảm xúc ấy; và sau rốt chiến thắng bao giờ cũng đến, không dễ dàng nhưng sung sướng vô cùng. Trẻ con đọc Harry Potter học được nhiều bài học quý giá, đồng thời niềm tin vào cái tốt càng được củng cố.

Ngược lại, những truyện chỉ cốt lấy nước mắt của trẻ con, bắt nhân vật phải chia cách và chết tức tưởi vô duyên cớ, hoặc những truyện mà cái thiện đành chịu thua cái ác… thì không nên cho trẻ con đọc.

Bởi vì khi đó đọng lại trong đầu trẻ sẽ là nỗi sợ hãi rằng cái xấu vẫn còn sống, vẫn còn tiếp tục. Thêm nữa, nói chung trẻ con khi đọc sách “đáng sợ” thì không thấy sợ như khi xem phim. Một lý do: sách ít hình hơn. Bản thân họa sĩ cũng không thích vẽ cảnh ghê rợn. Thí dụ trong truyện Cô bé quàng khăn đỏ, chẳng bao giờ ta phải thấy cảnh con sói ăn thịt bà ngoại.

Trẻ có cần đọc truyện đáng sợ đến rợn sống lưng không? - Ảnh 6.

Minh họa truyện Nàng tiên cá của nghệ sĩ người Czech Josef Palecek, 1981

Để trẻ thấy sợ mà không sợ hãi

Với cùng một truyện, có phụ huynh thấy thế là “thường” với con mình, có phụ huynh tức điên sao lại có người dám viết sách làm cho con mình sợ thế, buồn thế. Tâm lý trẻ con cũng thay đổi tùy lúc. Có những khi chúng chẳng sợ gì cả, lại có khi sợ những thứ rất “vô duyên”.

Cách an toàn nhất cho trẻ đọc những truyện “đáng sợ” là để chúng ngồi vào lòng. Ngoài ra, theo tiến sĩ giáo dục Lawrence Sipe, sách là thứ có thể kiểm soát. “Trẻ biết rằng chúng có thể dừng ở bất kỳ trang nào chúng muốn dừng”.

Ông kể lại chuyện một cậu bé ở trường mẫu giáo thuộc thành phố New York, khi đọc cổ tích đến đoạn sợ quá đã ngồi hẳn lên sách để quái vật khỏi chui ra. Theo ông: “Một khi trẻ con cảm thấy mình kiểm soát được tình hình, những gì chúng sợ sẽ không còn đáng sợ nữa”.

Cuối cùng, hãy coi nỗi sợ, nỗi buồn trong truyện cho trẻ em là một thứ gia vị mạnh như ớt, như tiêu. Việc của người viết là gia giảm làm sao để hợp với vị giác non nớt nhưng tò mò và cần trưởng thành dần của trẻ.

Việc của cha mẹ là can đảm nhìn con mình sợ và buồn theo câu chuyện, khi biết rằng ở cuối những trang kia sẽ có một kết cục hồng hào.

“Trẻ con vừa thích vừa sợ truyện thần tiên. Chúng có một nhu cầu tự tại muốn trải nghiệm cảm xúc mạnh. Andersen làm bọn trẻ sợ nhưng tôi tin chắc không đứa nào vì thế mà ghét bỏ ông ngay cả sau này khi đã trưởng thành.

Những câu chuyện thần kỳ của ông có đầy những nhân vật siêu nhiên, chưa kể bọn thú biết nói và lũ xô chậu lắm lời. Không phải ai trong thế giới này đều vô hại và đàng hoàng. Kẻ xuất hiện thường xuyên nhất là tử thần, một nhân vật không ai có thể chặn đường, cứ bất chợt len lỏi vào chính giữa niềm hạnh phúc rồi mang đi người tốt nhất, được thương yêu nhất.

Andersen tôn trọng trẻ con. Ông trò chuyện với chúng không chỉ về các cuộc phiêu lưu đầy niềm vui của cuộc đời mà còn về nỗi đau, nỗi bất hạnh, về các thất bại thường là không đáng có.

Các câu chuyện thần tiên của ông tràn đầy các sinh vật tuyệt vời lại còn hiện thực hơn cả đống truyện cho trẻ con ngày nay, cứ than vãn về thực tế mà lảng tránh những điều kỳ tuyệt như dịch bệnh.

Andersen có đủ can đảm để viết các câu chuyện có hồi kết bất hạnh. Ông không tin rằng ta nên sống tốt vì sẽ có lợi (như cách các câu chuyện đạo lý ngày nay thường răn bảo mặc dù trong đời thật đâu phải lúc nào cũng như vậy) mà vì cái ác xuất phát từ sự cọc còi về trí tuệ và tình cảm và là một dạng đói nghèo phải tránh xa”.

(Nhà văn Wisława Szymborska viết trong tiểu luận “Tầm quan trọng của biết sợ hãi”)

Nguồn: https://tuoitre.vn/tre-co-can-doc-truyen-dang-so-den-ron-song-lung-khong-20200716154948703.htm

Sách hay

Nghệ thuật tranh kiếng trong ‘Nhà gia tiên’

Được phát hành

,

Bởi

Theo nhà nghiên cứu Huỳnh Thanh Bình, nghệ thuật tranh kiếng gắn liền với văn hóa thờ tự và nhiều khía cạnh khác trong đời sống và sinh hoạt của nhiều gia đình Nam bộ.

Phim điện ảnh Nhà gia tiên do Huỳnh Lập đạo diễn gần cán mốc 200 tỷ, gây sốt phòng vé thời gian qua tuy nội dung còn gây tranh cãi song được đánh giá cao ở phần tái dựng bối cảnh. Trong đó, chi tiết nhân vật chính Mỹ Tiên (Phương Mỹ Chi) được ông mình, một người coi sóc đền miếu (nghệ sĩ Trung Dân đóng) kể về nghệ thuật làm tranh kiếng để lại ấn tượng.

Để tái hiện nghệ thuật dân gian này trên màn ảnh rộng, đoàn phim đã mời một nghệ nhân từ Long An thực hiện các tác phẩm tranh kiếng, cũng như đến làng nghề Bà Vệ (An Giang) tìm kiếm, phục chế những bức tranh cũ mục nát, bị vứt bỏ.

Chia sẻ với Tri Thức – Znews, Thạc sĩ Văn hóa học, nhà nghiên cứu Huỳnh Thanh Bình, tác giả cuốn sách Tranh dân gian Nam Bộ cho rằng việc tranh kiếng xuất hiện trong phim là một yếu tố không quá bất ngờ. “Bộ phim kể về câu chuyện diễn ra trong một không gian truyền thống với những nội dung phong hóa xưa… mà tranh kiếng là loại công nghệ phẩm ‘trang trí’ không chỉ ở những không gian thờ tự mà cả các không gian sinh hoạt trong nhiều gia đình Nam Bộ”, bà nói.

Sự ra đời và phát triển của tranh kiếng Nam Bộ

Theo nhà nghiên cứu, tranh kiếng có mặt ở cung đình Huế từ thời Minh Mạng – Thiệu Trị, song đó là các sản phẩm mỹ nghệ nhập khẩu. Mãi đầu thế kỷ XX, các di dân Quảng Đông đến lập nghiệp ở vùng Chợ Lớn, mới bắt đầu mở các tiệm kiếng, buôn bán các loại kiếng tráng thủy để soi mặt, lộng khuôn hình, tủ, khung cửa chớp, cửa gió… và các loại tranh kiếng: các bức đại tự và các bức thư họa dùng trong việc khánh chúc tân gia, khai trương, mừng thọ… Tranh kiếng Nam bộ ra đời từ đây.

Đến những năm 1920, nghề vẽ tranh kiếng chuyển địa bàn về Lái Thiêu (Thủ Dầu Một). Sau đó, khoảng những năm 1940-1950, nghề làm tranh kiếng lan tỏa khắp lục tỉnh Nam Kỳ, trụ lại ở Mỹ Tho, Cai Lậy, Gò Công (Tiền Giang ngày nay), Chợ Mới (An Giang), Chợ Trạm (Long An), Tây Ninh… và thâm nhập vào cộng đồng Khmer tạo nên dòng tranh kiếng Khmer Nam bộ ở Trà Vinh và Sóc Trăng…

Tranh kiếng Nam bộ chiếm tỷ lệ lớn là tranh thờ: Trước nhất là tranh thờ Tổ tiên với loại tranh Đại tự, Cửu huyền thất tổ, Sơn thủy (biểu đạt ý nghĩa hiếu đạo của câu ca dao nổi tiếng: Công cha như núi Thái Sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra), Lão mai (nhằm biểu ý “Cây có cội”), Tre tàn măng mọc (động viên nỗ lực vươn lên của thế hệ hậu bối). Đặc biệt là tranh chân dung của tổ tiên quá vãng.

Thứ hai là tranh thờ các đối tượng thuộc tín ngưỡng dân gian như tranh Ông Địa, Ông Táo, các thần độ mạng… Thứ ba là tranh thờ của các tôn giáo: tranh thờ của Phật giáo như Phật, Bồ Tát, Tổ sư…; tranh thờ của Đạo giáo như Lão Tử cưỡi trâu, Bát Tiên…, tranh thờ của tín đồ Công giáo; tranh “Thiên nhãn” của đạo Cao Đài… Riêng tranh thờ của cộng đồng Khmer Nam bộ cũng như của cộng đồng người Hoa tạo thành một dòng độc đáo có đặc trưng về đề tài cũng như kỹ pháp tạo hình.

Ngoài ra, tranh kiếng trang trí nội ngoại thất, tranh khánh chúc và đặc biệt là loại tranh trang trí xe bán mì, hủ tíu.

“Tranh kiếng là loại tranh vẽ ngược và tô vẽ ở phía sau mặt kiếng, nên tinh hoa nhất trong nghệ thuật này là tài năng vẽ tranh, vờn màu, sắp xếp bố cục chính phụ sao cho có được một bức tranh đúng với mục đích sử dụng của nó và đẹp mắt về mặt mỹ thuật”, tác giả Huỳnh Thanh Bình chia sẻ. Thách thức lớn nhất của người nghệ nhân tranh kiếng là phải tạo nên những mẫu tranh đáp ứng được đa dạng yêu cầu về đề tài, về chủng loại; và cần sở đắc một vốn liếng chữ Hán để thể hiện thành những câu đối, những đại tự, những tấm hoành, tấm biển tương thích cho từng nội dung tranh.

Ở Nam bộ, hầu như tranh kiếng có mặt ở mọi gia đình, thậm chí nơi đình, đền, chùa, miếu. Việc sử dụng tranh kiếng cho nhu cầu thờ tự, trang trí hoặc chúc tụng… đã trở thành tập quán. Chính vì vậy, tranh kiếng chiếm một vị trí quan trọng trong văn hóa vùng đất này.

Nghệ thuật gắn liền với văn hóa thờ tự

Thờ tự tổ tiên là tập tục quan trọng trong đời sống văn hóa của xứ ta. Nơi thờ tự tổ tiên theo truyền thống là không gian tâm linh chiếm vị trí trung tâm trong mỗi ngôi nhà. Theo đó, việc trang nghiêm nơi thờ tự tổ tiên luôn được coi trọng. Theo tác giả sách Tranh dân gian Nam Bộ, từ cuối thế kỷ 19 đến nay, theo sự phát triển của tranh kiếng, các bộ tranh thờ tổ tiên vẽ trên kiếng ra đời và dần dần thay thế loại tranh thờ tổ tiên ở dạng bích họa hoặc tranh thờ cẩn ốc xà cừ hay các bức chạm gỗ sơn son thiếp vàng hay sơn then thiếp vàng.

“Từ bấy đến nay, tranh thờ tổ tiên vẽ trên kiếng đã không ngừng canh cải, tạo tác nên nhiều loại khác nhau”, bà Huỳnh Thanh Bình cho hay. Có loại chỉ là những bức đại tự, có loại chỉ là “bài vị” với dòng chữ Cửu Huyền thất tổ, đặc biệt là những bộ tranh vẽ cảnh sơn thủy hoặc có loại phát triển từ bộ tranh Tứ thời Mai-Lan-Cúc-Trúc

nha gia tien anh 4

Nhà nghiên cứu, tác giả Huỳnh Thanh Bình với tác phẩm Tranh dân gian Nam Bộ. Ảnh: Quỳnh My.

Cửu huyền thất tổ – bức tranh kiếng đầu tiên xuất hiện trong Nhà gia tiên – là một kiểu loại của bộ tranh thờ tổ tiên thuộc loại tranh đại tự, với dòng chữ “Cửu Huyền thất tổ”. Loại tranh này phổ biến ở miền Tây Nam Bộ, đặc biệt là các cộng đồng theo đạo Bửu Sơn Kỳ Hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa và Phật giáo Hòa Hảo và cả cộng đồng tín đồ đạo Cao Đài Tây Ninh.

Ở loại tranh này thì mỗi bộ gồm năm tấm ghép lại: Tấm biển nằm trên cùng, ghi tên tộc họ: “Nguyễn phủ đường”, “Lê phủ đường”…, hay “Đức lưu phương” hoặc “Phước Lộc Thọ”. Bức chính nằm giữa tranh, ghi bốn chữ Cửu huyền thất tổ và được trang trí bằng đồ hình tứ linh.

Bao quanh tấm tranh chính là bốn tấm tranh khác: bức thượng thổ ở phía trên (vẽ hình cuốn thư, hay năm sản xuất); bức hạ thổ ghép dưới đáy (thường trang trí hoa-điểu hay mâm ngũ quả) và đôi liễn, đặt dọc hai bên tấm chính, nội dung tôn vinh công đức của cha mẹ, tổ tiên.

Ngoài ra còn có bộ tranh thờ tổ tiên ba bức hay giản tiện hơn, loại tranh kiếng thờ tổ tiên này được thu gọn thành một bức duy nhất, đơn giản với chữ “Cửu Huyền Thất Tổ” ở chính giữa; hai bên là hai câu đối:

“Tưởng nhớ Phật như ăn cơm bữa,

Vọng Cửu Huyền sớm tối mới mầu”.

Hay “Kính cửu huyền thiên niên bất tận

Trọng thất tổ nội ngoại tương đồng”.

Loại tranh thờ Cửu huyền thất tổ còn thấy trong bộ ba bức chín tròng với bức chính ở giữa từng chữ Cửu huyền thất tổ được thể hiện trong những ô tròn ở cả dạng thức Hán tự lẫn quốc ngữ trên nền sơn thủy hay dọc theo cội lão mai…

Ngày nay, tranh kiếng bị các loại tranh công nghiệp cạnh tranh. Song theo nhà nghiên cứu Huỳnh Thanh Bình, tranh kiếng vẽ thủ công vẫn được công chúng hâm mộ. Đây đó, nghề vẽ tranh kiếng vẫn còn tồn tại; thậm chí có nơi phát triển có quy mô hơn trước, và tiếp thu các kỹ thuật in lụa, in 3D…

Tác giả Huỳnh Thanh Bình sinh năm 1985, hiện công tác tại Bảo tàng TP.HCM. Bà từng xuất bản một số tác phẩm như Tranh kiếng Nam Bộ (2013); Biểu tượng thần thoại về chư thiên và linh vật Phật giáo (2018, Tái bản 2024); Tranh tường Khmer Nam Bộ (2020); Quy pháp đồ tượng Hindu và Phật giáo Ấn Độ (2021); Tranh dân gian Nam Bộ (2024).

Nguồn: https://znews.vn/nghe-thuat-tranh-kieng-trong-nha-gia-tien-post1535551.html

Tiếp tục đọc

Sách hay

Tăng cường trí nhớ, phòng bệnh Alzeimer

Được phát hành

,

Bởi

“Tăng cường trí nhớ, phòng bệnh Alzheimer” của Tiến sĩ Y khoa Richard Restak là một tác phẩm toàn diện, khám phá cách trí nhớ hoạt động và cách tối ưu hóa khả năng ghi nhớ.

Phát triển một trí nhớ siêu việt giúp tăng cường sự chú ý, tập trung, khả năng trừu tượng hóa, gọi tên, hình dung không gian, khả năng sử dụng lời nói, ngôn ngữ và tiếp thu từ.

Những lo lắng về trí nhớ phổ biến đến mức nào?

Có nhiều lý do để quan tâm đến trí nhớ của bạn. Hãy xem xét những điều này: phát triển một trí nhớ siêu việt giúp tăng cường sự chú ý, tập trung, khả năng trừu tượng hóa, gọi tên, hình dung không gian, khả năng sử dụng lời nói, ngôn ngữ và tiếp thu từ. Nói ngắn gọn, trí nhớ chính là chìa khóa cho việc tăng cường trí não.

Ở Mỹ ngày nay, tất cả những người trên 50 tuổi đều đang sống trong nỗi sợ hãi mang tên Big A – bệnh Alzheimer. Các cuộc gặp gỡ nho nhỏ (bữa tối, tiệc cocktail, v.v.) mang bầu không khí như một phân đoạn từ chương trình đố vui hằng tuần “Chờ đã… Đừng nói là” của đài NPR. Đó là chương trình mà các khách mời sẽ ganh đua với nhau trong những cuộc thi căng thẳng để trở thành người đầu tiên nghĩ ra tên của những thứ như diễn viên đóng một vai nào đó trong loạt phim truyền hình ngắn mới nhất mà mọi người đang say mê theo dõi.

Gần như chắc chắn là ai đó sẽ lấy điện thoại di động ra để kiểm tra độ chính xác của người trả lời đầu tiên. Nhanh, nhanh hơn nữa, nhanh nhất kẻo người khác nghi ngờ bạn đang có những triệu chứng ban đầu của Big A.

Tri nho anh 1

Trí nhớ là một phần vô cùng quan trọng của con người. Ảnh: Nativespeaker.

Mặc dù bệnh Alzheimer không phổ biến như nhiều người vẫn lo sợ, nhưng người ta đang ngày càng bày tỏ lo lắng về chứng mất trí nhớ mà họ cảm nhận được với bạn bè của mình. Chúng cũng là những lời than thở phổ biến nhất mà những người trên 55 tuổi chia sẻ với bác sĩ của họ.

Những lo lắng về trí nhớ như vậy thường phi lý và khơi dậy sự lo lắng không cần thiết. Sự lo lắng phổ biến này đã góp phần tạo ra một mối quan ngại rộng rãi về trí nhớ và các dấu hiệu suy giảm trí nhớ. Một trong những lý do của sự hoảng loạn này là sự nhầm lẫn trong tư duy của nhiều người về cách chúng ta hình thành ký ức.

Hãy cố gắng nhớ lại một chuyện gì đó đã xảy ra với bạn vào đầu ngày hôm nay. Nó không nhất thiết phải là một chuyện đặc biệt – bất kỳ sự kiện thông thường nào cũng được. Giờ hãy xem ký ức đó đã hình thành như thế nào.

Theo yêu cầu của tôi, bạn đã truy xuất ký ức về một chuyện gì đó mà có lẽ bạn sẽ không nghĩ tới nếu tôi không thúc giục bạn nhớ lại nó và bạn không nỗ lực để truy xuất nó.

Về bản chất, trí nhớ là trải nghiệm lại một chuyện gì đó trong quá khứ dưới dạng một hồi ức. Về mặt hoạt động, ký ức là sản phẩm cuối cùng của những nỗ lực của chúng ta trong hiện tại nhằm truy xuất những thông tin được lưu trữ trong não mình.

Ký ức – tương tự những giấc mơ và hành động tưởng tượng – khác nhau tùy theo mỗi người. Ký ức của tôi khác biệt rõ rệt với ký ức của bạn vì chúng dựa trên trải nghiệm sống cá nhân của chúng ta.

Ký ức cũng khác với hình ảnh hoặc video về các sự kiện trong quá khứ. Mặc dù các phiên bản dựa trên công nghệ này của quá khứ có thể đóng vai trò là công cụ kích thích trí nhớ, nhưng bản thân chúng không phải là ký ức.

Nguồn: https://znews.vn/tai-sao-ban-nen-quan-tam-den-tri-nho-cua-minh-post1535566.html

Tiếp tục đọc

Sách hay

Vương miện xanh

Được phát hành

,

Bởi

Tập sách là hành trình từ hậu trường sân khấu các cuộc thi người đẹp, nơi người thắng cuộc được yêu quý nhưng cũng hứng chịu các phán xét khắt khe của công chúng, đến các dự án xanh của Hoa hậu Môi trường Thế giới Nguyễn Thanh Hà.

Hai năm nhìn lại, tôi tự hỏi về bản thân, về phiên bản khác của chính mình giữa có và không có vương miện, giữa những gì tôi đạt được và đánh mất.

Năm 2022, tôi bước lên bục cao sân khấu Nhà hát Thành phố Hồ Chí Minh đăng quang Hoa hậu Môi trường Việt Nam.

Năm 2023, tôi tiếp tục trở thành người Việt Nam đầu tiên chinh phục vương miện Miss Eco International 2023 (Hoa hậu Môi trường Thế giới) tại Cairo, Ai Cập giữa những phấn khích và xúc động.

Chiếc vương miện đã thay đổi tôi. Từ một cô bé vô tư trong chiếc “tổ kén” gia đình nuôi dưỡng gần 20 năm qua, nay tôi bước ra thế giới rộng lớn và choáng ngợp với những điều không thể ngờ đến. Thế giới đã “dạy” tôi lớn lên, trước những vô lo, niềm vui, nỗi buồn, cảm xúc của tuổi vừa rời ghế nhà trường.

Nhiệm kỳ hoa hậu của tôi đã kết thúc, nhưng tôi vẫn tiếp tục sứ mệnh trên con đường đã chọn, đó là tình yêu, là trái tim, là thanh xuân, là giá trị sống.

Hai năm nhìn lại, tôi tự hỏi về bản thân, về phiên bản khác của chính mình giữa có và không có vương miện, giữa những gì tôi đạt được và đánh mất. Thế giới đó, có gì ở lại cùng tôi? Có gì đã khiến tôi dũng cảm đi tiếp trong khoảng thời gian đầy khó khăn đó?

Hoa hau anh 1

Hoa hậu môi trường thế giới 2023 Nguyễn Thanh Hà. Ảnh: Vietnam.vn.

Một mình trên sân khấu

Ngay khi vừa đạt cột mốc “đủ tuổi”, tôi lập tức đăng ký cuộc thi Hoa hậu Môi trường Việt Nam. Lúc ấy, tôi chỉ nghĩ rằng, phải thực hiện ước mơ của mình ngay khi có cơ hội. Ước mơ làm hoa hậu? Không hẳn! Đó là ước mơ được làm gì đó, thật cụ thể, thật thiết thực cho môi trường sống này, cho hành tinh này.

Nếu trở thành hoa hậu, tôi sẽ có ưu thế hơn, có thể xuất hiện trước nhiều người để bày tỏ những vấn đề về môi trường, đánh động sự quan tâm của nhiều người hơn. Nghĩ là làm, thật may mắn, tôi đã thành công và đăng quang khi lần đầu thử sức ở một đấu trường sắc đẹp mà mục tiêu không phải để trở thành người đẹp được ca ngợi hay được công nhận về nhan sắc. Tôi chỉ muốn nhắm tới sứ mệnh vì môi trường như chính danh hiệu mà cuộc thi đã trao.

Tôi bỗng nhớ đến câu nói trong Nhà Giả Kim: “Khi bạn thực sự mong muốn một điều gì, cả vũ trụ sẽ hợp lại giúp bạn đạt được nó”. Phải chăng, tôi thành công vì tôi khao khát điều đó mãnh liệt?

Ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, tôi đã nhiều lần tự đặt câu hỏi cho bản thân: Là một người trẻ lớn lên trong điều kiện sống đầy đủ, được ăn ngon mặc đẹp và có nhiều cơ hội học tập hơn thế hệ ông bà, ba mẹ ngày xưa, liệu tôi có thể làm ngơ trước những mối đe dọa đang rình rập môi trường sống của chúng ta như rác thải, ô nhiễm, hạn mặn, lũ lụt, phá rừng hay hiệu ứng nhà kính không? Chính vì vậy, tôi đã quyết định tham gia cuộc thi Hoa hậu Môi trường. Hai chữ “môi trường” trong danh hiệu chính là nguồn sức mạnh và động lực để tôi hành động.

Ban đầu, tôi cũng mang trong mình rất nhiều lo ngại: Liệu mình có đủ khả năng không? Liệu có thể vượt qua những thí sinh tài năng khác? Tuy nhiên, tôi nhận ra, niềm khao khát mạnh mẽ muốn thử thách bản thân và tìm kiếm những cơ hội mới để trưởng thành còn lớn hơn. Điều thôi thúc tôi tham gia không chỉ là mong muốn thể hiện bản thân, mà còn ở khát khao được lan tỏa những giá trị tích cực về bảo vệ môi trường đến cộng đồng.

Nguồn: https://znews.vn/chiec-vuong-mien-thay-doi-cuoc-doi-hoa-hau-moi-truong-the-gioi-post1535563.html

Tiếp tục đọc

Xu hướng

preload imagepreload image