Connect with us

Tác giả

Xuất bản 12.000 đầu sách lý luận, chính trị, pháp luật

Được phát hành

,

12.000 đầu sách được thực hiện giai đoạn 2003-2021. Đó là một chặng trong hành trình 77 năm NXB Chính trị quốc gia Sự thật đóng góp vào sự nghiệp xuất bản.

Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật (tiền thân là Nhà xuất bản Sự thật) có chức năng là cơ quan xuất bản chính trị của Đảng và Nhà nước. Trải qua gần 77 năm xây dựng và phát triển, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã đạt được những thành tựu có ý nghĩa trong công tác biên tập, xuất bản, phát hành sách lý luận, chính trị, pháp luật.

Hiện nay, trước yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, với vị thế mới, Nhà xuất bản tiếp tục bám sát nhiệm vụ chính trị, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác biên tập, xuất bản, phát hành sách lý luận, chính trị và nghiên cứu khoa học, đồng thời tích cực nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trong hoạt động xuất bản, phát hành sách, không ngừng đổi mới, hướng đến mục tiêu xây dựng Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật trở thành trung tâm xuất bản, phát hành sách lý luận, chính trị giữ vai trò nòng cốt trong xuất bản, phát hành sách lý luận, chính trị của Đảng và Nhà nước.

Nhà xuất bản Sự thật với sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc (1945-1975)

Giai đoạn 1945-1954

Ngày 19/12/1946, cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp bùng nổ. Nhiệm vụ chính của Đảng ta trong giai đoạn này là động viên và tổ chức toàn dân đánh giặc, giải phóng đất nước, đồng thời tiến hành những cải cách dân chủ, nhằm hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, tiến lên cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Trong điều kiện sơ tán với nhiều khó khăn và thiếu thốn, bên cạnh việc xuất bản các tác phẩm của các nhà kinh điển Mác – Lênin, Nhà xuất bản Sự thật đã biên tập, xuất bản được nhiều cuốn sách có giá trị lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trường Chinh và một số tác giả trong nước và nước ngoài: Cách mạng Tháng Tám; Kinh nghiệm về cao trào kháng Nhật cứu nước ở Việt Nam; Mười năm cỏ héo; Đời sống mới; Chủ nghĩa Mác và văn hóa Việt Nam; Việt Bắc anh dũng; Nhìn sang Nam Dương; Trận Xtalingrát; Việc chế tạo khí giới; Sửa đổi lối làm việc; Kháng chiến nhất định thắng lợi...

Mặc dù những ấn phẩm được xuất bản trong thời gian này còn mỏng, hình thức còn chưa bắt mắt, nhưng nội dung chứa đựng sức mạnh to lớn, có tác động mạnh mẽ, sâu sắc đến cán bộ, bộ đội và nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng Đảng và kháng chiến chống thực dân Pháp.

Tháng 2/1951, Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng quyết định đưa Đảng ra hoạt động công khai để tăng cường sự lãnh đạo đối với sự nghiệp kháng chiến. Đảng đổi tên là Đảng Lao động Việt Nam, xác định nhiệm vụ cấp bách của Đảng lúc này là đưa kháng chiến đi đến thắng lợi. Hai cuốn sách quan trọng được xuất bản trong thời gian này là Báo cáo chính trị của Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tại Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng và Khắc phục khó khăn, giành thắng lợi mới của Trường Chinh.

Bên cạnh đó, các sách lý luận, chính trị khác vẫn tiếp tục được xuất bản, nội dung chủ yếu phục vụ chủ trương đẩy mạnh cuộc kháng chiến, chuẩn bị chuyển sang tổng phản công. Trong những năm 1952-1954, nhiều tác phẩm quan trọng về đường lối cơ bản của Đảng, làm rõ thêm tính chất, vai trò và nhiệm vụ của chính quyền cách mạng được Nhà xuất bản ấn hành, như: Tuyên ngôn của Đảng Lao động Việt Nam và Chính cương của Đảng Lao động Việt Nam (Báo cáo đọc tại Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng tháng 2/1951), Một năm hoạt động của Đảng Lao động Việt Nam của Trường Chinh; Mấy vấn đề cốt yếu về chính quyền dân chủ nhân dân của Phạm Văn Đồng.

Bên cạnh việc xuất bản sách phục vụ việc tuyên truyền chủ nghĩa Mác – Lênin và chủ trương, đường lối kháng chiến của Đảng trong nhân dân, từ năm 1953, Nhà xuất bản Sự thật còn xuất bản nhiều đề tài phục vụ sản xuất nông nghiệp và công tác nông thôn, góp phần đẩy mạnh sản xuất, phục vụ đắc lực cho cuộc kháng chiến.

Giai đoạn 1954-1975

Đại hội đại biểu lần thứ III của Đảng (tháng 9/1960) đã xác định rõ hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng trong thời kỳ này là xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đẩy mạnh cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân ở miền Nam; cả hai miền đều có mục tiêu chung là hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước, đấu tranh giải phóng miền Nam, tiến tới một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh.

Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Đảng tại Nghị quyết số 2-NQ/TW, ngày 17/10/1960 về hoạt động của Nhà xuất bản Sự thật trong điều kiện mới, trong đó xác định: “Nhà xuất bản Sự thật… có nhiệm vụ chung là phổ biến chủ nghĩa Mác – Lênin và đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, góp phần giáo dục tư tưởng xã hội chủ nghĩa, chủ nghĩa yêu nước chân chính và chủ nghĩa quốc tế vô sản”, mặc dù phải sơ tán ở Thanh Ba, Phú Thọ rồi Quốc Oai, Ba Vì, Hà Nội, song công tác biên tập, xuất bản của Nhà xuất bản Sự thật vẫn được tiến hành nghiêm túc và đều đặn. Trong đó, việc truyền bá những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin trên quy mô rộng lớn và có hệ thống hơn trước, nhằm làm nền tảng cho công tác chính trị, tư tưởng của Đảng là nhiệm vụ quan trọng và cấp bách của Nhà xuất bản trong thời kỳ này. Nếu trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, Nhà xuất bản mới chỉ xuất bản được một số tác phẩm kinh điển của chủ nghĩa Mác – Lênin, thì trong thời kỳ này, sách kinh điển của chủ nghĩa Mác – Lênin đã được Nhà xuất bản chú trọng xuất bản nhiều hơn. Riêng trong năm 1957, Nhà xuất bản đã xuất bản gần 40 tác phẩm của V.I. Lênin. Năm 1959-1960, bộ sách V.I. Lênin tuyển tập (được chia làm 2 quyển với 4 phần) lần đầu tiên được xuất bản ở nước ta. Năm 1961, bộ sách V.I. Lênin toàn tập bắt đầu được xuất bản. Từ năm 1974, Nhà xuất bản Sự thật hợp tác với Nhà xuất bản Tiến bộ (Liên Xô) xuất bản bộ sách V.I. Lênin toàn tập gồm 55 tập và 2 tập tra cứu.

Bên cạnh đó, các tác phẩm của C. Mác và Ph. Ăngghen cũng được xuất bản nhiều hơn trước. Đặc biệt, từ năm 1959, Nhà xuất bản bắt đầu xuất bản bộ Tư bản của C. Mác, gồm 4 quyển (gồm cả tác phẩm Các học thuyết về giá trị thặng dư, được coi như tập 4 của bộ Tư bản), 11 tập. Việc xuất bản bộ Tư bản đã đóng góp quan trọng vào công tác lý luận của Đảng, đồng thời là bước trưởng thành vượt bậc trong công tác biên tập của Nhà xuất bản Sự thật.

Sau khi Nhà xuất bản Sự thật chuyển về Hà Nội, công tác sưu tầm các tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh bắt đầu được xác định là nhiệm vụ quan trọng. Trong đó bộ sách Những lời kêu gọi của Hồ Chủ tịch (từ năm 1956 đến năm 1962) được xuất bản gồm 6 tập, hợp thành một bộ sách lớn, phản ánh tư tưởng chỉ đạo của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam từ năm 1945 đến năm 1954. Bên cạnh đó, những cuốn sách khác của Người cũng được xuất bản như: Đồng bào miền Nam là dân nước Việt Nam, chân lý đó không bao giờ thay đổi (năm 1955); Hăng hái vào tổ đổi công, hợp tác xã và thi đua cải tiến kỹ thuật, đẩy mạnh sản xuất (năm 1959); Con người xã hội chủ nghĩa (năm 1962); Con đường dẫn tôi đến chủ nghĩa Lênin (năm 1962)…

Bên cạnh đó, Nhà xuất bản còn xuất bản một số sách văn kiện của Đảng và Nhà nước; những đầu sách về từng lĩnh vực riêng của sự nghiệp cải tạo xã hội chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xã hội; sách về cuộc đấu tranh chống Mỹ, cứu nước và bọn bù nhìn tay sai; sách về các vấn đề thời sự quốc tế; hiến pháp của các nước xã hội chủ nghĩa; sách dịch… để phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu của cán bộ, đảng viên và đông đảo quần chúng nhân dân.

Từ tháng 3/1965, đế quốc Mỹ tăng cường dùng máy bay, tàu chiến đánh phá miền Bắc nhằm cắt đứt sự chi viện của miền Bắc xã hội chủ nghĩa cho chiến trường miền Nam, đè bẹp ý chí thống nhất đất nước của nhân dân ta. Hà Nội trở thành một trọng điểm bị đánh phá ác liệt.

Theo chỉ đạo của Trung ương Đảng, Nhà xuất bản tiếp tục sơ tán. Mặc dù gặp phải nhiều khó khăn, song Nhà xuất bản vẫn chú trọng xuất bản các sách kinh điển Mác – Lênin, sách của Đảng, Bác Hồ và những đầu sách lý luận quan trọng của các lãnh đạo Đảng và Nhà nước.

Đồng thời, trong thời kỳ này, nhiều đầu sách về công tác xây dựng Đảng, công tác quân sự, công tác quản lý kinh tế, quản lý hợp tác xã… đã khái quát được những vấn đề thực tiễn của cách mạng nước ta; một hệ thống sách lý luận, chính trị phổ thông do các cán bộ lý luận biên soạn cũng đã được xuất bản, góp phần giáo dục lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và đông đảo quần chúng nhân dân, đáp ứng phong trào học tập lý luận chính trị sôi nổi từ sau năm 1954.

Cùng đó, sách về sự nghiệp đấu tranh thống nhất Tổ quốc của dân tộc, sách của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, các luận văn về chính trị quân sự của các tác giả miền Nam, các văn kiện về Hội nghị Pari, sự kiện “Điện Biên Phủ trên không” năm 1972 cũng được phản ánh một cách chân thật, sinh động.

Có thể khẳng định, những tác phẩm được xuất bản trong thời kỳ này đã góp phần tích cực vào công tác lãnh đạo, công tác chính trị, tư tưởng của Đảng, làm rõ tính chất đúng đắn, sáng tạo của Đảng ta về việc thực hiện đồng thời hai chiến lược cách mạng, đó là cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và cách mạng xã hội chủ nghĩa; đúc kết những kinh nghiệm và sáng tạo độc đáo về chiến tranh nhân dân trong thời đại Hồ Chí Minh và khẳng định tính chất độc lập, tự chủ của Đảng ta trong các vấn đề quốc tế.

cach mang dan toc anh 1

Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (1975-2022)

Sau Đại thắng mùa Xuân năm 1975, cách mạng nước ta bước sang giai đoạn mới, Nhà xuất bản Sự thật cũng tiếp tục phát triển vững chắc phù hợp với xu thế chung của đất nước.

Trong những năm đầu tiến hành xây dựng chủ nghĩa xã hội trên phạm vi cả nước, tiếp đó là những năm đầu đổi mới, dù đối mặt với nhiều khó khăn do bối cảnh chung của đất nước, sách xuất bản trong thời gian này tiếp tục được nâng cao về chất lượng, tăng nhanh về số lượng, nhờ đó vị thế của Nhà xuất bản ngày càng được khẳng định.

Ngoài các tác phẩm kinh điển, các tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, sách về hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, sách của các lãnh đạo Đảng và Nhà nước, sách nghiên cứu các vấn đề quốc tế… những cuốn sách về công tác xây dựng Đảng phản ánh yêu cầu của công tác đảng trong giai đoạn mới của cách mạng cũng được Nhà xuất bản chú trọng xuất bản như: Toàn dân đoàn kết xây dựng Tổ quốc Việt Nam thống nhất xã hội chủ nghĩa (năm 1976); Xây dựng chế độ làm việc của cấp ủy Đảng (năm 1982); Mấy vấn đề về tổ chức thực tiễn (năm 1983)…

Trước yêu cầu nhiệm vụ mới, ngày 20/11/1992, Ban Bí thư ban hành Quyết định số 53-QĐ/TW thành lập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia trên cơ sở hợp nhất bốn nhà xuất bản là Nhà xuất bản Sự thật, Nhà xuất bản Thông tin lý luận, Nhà xuất bản Tư tưởng-Văn hóa, Nhà xuất bản Pháp lý. Tiếp đó, ngày 03/4/2003, Bộ Chính trị ban hành Quyết định số 68-QĐ/TW về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật. Ngày 16/4/2020, Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 44-CT/TW về đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xuất bản, phát hành và nghiên cứu, học tập sách lý luận, chính trị, trong đó nêu rõ: “Xây dựng Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật trở thành trung tâm xuất bản, phát hành sách lý luận, chính trị; giữ vai trò nòng cốt, phối hợp với các cơ quan liên quan về xuất bản sách lý luận, chính trị”.

Thực hiện quan điểm chỉ đạo của Đảng đối với hoạt động xuất bản trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và đẩy mạnh hội nhập quốc tế, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xác định xuất bản và nghiên cứu khoa học là hai nhiệm vụ chính trị trọng yếu của Nhà xuất bản, đồng thời giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa thực hiện nhiệm vụ chính trị và nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trong hoạt động xuất bản, phát hành sách.

Trên cơ sở đó, trong thời gian qua, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã không ngừng nỗ lực, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao, đồng thời tăng cường nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trong hoạt động xuất bản, phát hành sách.

Từ đây, Nhà xuất bản đã có những bước phát triển đáng kể, đa dạng hoá loại hình sách, phong phú về nội dung, đẹp về hình thức, tăng nhanh về số lượng đầu sách và số lượng phát hành, phương thức làm sách năng động, sáng tạo và đa dạng. Điểm nhấn nổi bật trong công tác biên tập, xuất bản là đã cho ra mắt bạn đọc nhiều cuốn sách, bộ sách lớn, đặc biệt là bộ C. Mác và Ph. Ăngghen toàn tập (gồm 55 tập), bộ Hồ Chí Minh toàn tập (gồm 12 tập) và Văn kiện Đảng toàn tập (gồm 69 tập). Nhà xuất bản còn tập trung xuất bản các sách khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn; về công cuộc đổi mới; về xây dựng Đảng; về đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống phá; về bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Thực hiện nhiệm vụ xuất bản

Xác định nhiệm vụ xuất bản sách lý luận, chính trị, pháp luật là nhiệm vụ chủ đạo, Nhà xuất bản đã xuất bản nhiều đầu sách kinh điển của chủ nghĩa Mác – Lênin; sách về Chủ tịch Hồ Chí Minh; sách phục vụ tuyên truyền học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; sách về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng; sách tổng kết các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ…

Bên cạnh đó, Nhà xuất bản đã hoàn thành xuất bản tiểu sử hơn 20 lãnh đạo chủ chốt và lãnh đạo tiền bối tiêu biểu của Đảng và cách mạng Việt Nam và đang tiếp tục triển khai biên tập, xuất bản tiểu sử các nhân vật khác theo nhiệm vụ được giao. Công tác biên tập, xuất bản văn kiện của Đảng cũng là nhiệm vụ trọng tâm của Nhà xuất bản. Hàng vạn văn bản của Đảng từ văn kiện các đại hội Đảng và các hội nghị Trung ương, tài liệu của Bộ Chính trị, Ban Bí thư cho đến tài liệu nghiên cứu, học tập các văn kiện đã được Nhà xuất bản ấn hành với số lượng lớn, chất lượng cao và được phát hành rộng rãi.

Là một bộ phận quan trọng trong công tác tư tưởng, lý luận của Đảng, sách lý luận, chính trị là một vũ khí sắc bén, có vai trò “trực tiếp truyền bá, bảo vệ, phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước”.

Với vị trí, vai trò là cơ quan xuất bản, phát hành sách lý luận, chính trị nòng cốt của Đảng và Nhà nước, quán triệt thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới, trong thời gian qua, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật luôn xác định việc xuất bản sách bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm; cung cấp thông tin chính thống, bảo đảm sự chính xác về nội dung chính trị, khoa học của xuất bản phẩm, từ đó góp phần quan trọng giữ vững và mở rộng trận địa tư tưởng của Đảng.

Theo đó, nhiều cuốn sách chất lượng, tập trung làm rõ vấn đề bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch đã được Nhà xuất bản phát hành rộng rãi, được bạn đọc đánh giá cao. Bên cạnh đó, trên cơ sở nhận thức rõ chủ quyền quốc gia là vấn đề tất yếu, tuyệt đối, có ý nghĩa chiến lược, xuyên suốt quá trình cách mạng, chi phối các hoạt động lập pháp, hành pháp và tư pháp, tác động đến mọi lĩnh vực hoạt động: kinh tế, xã hội, chính trị, văn hóa, khoa học, ngoại giao, quốc phòng, an ninh… của quốc gia, dân tộc, cùng với việc xuất bản những bộ sách lớn như Văn kiện Đảng toàn tập, Hồ Chí Minh toàn tập, Văn kiện Quốc hội toàn tập… tập trung khẳng định việc thực hiện chủ quyền quốc gia cũng chính là việc thực hiện độc lập dân tộc, là tư tưởng chủ đạo, chi phối toàn bộ sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà xuất bản cũng chú trọng xuất bản những ấn phẩm về bảo vệ chủ quyền biển, đảo, góp phần cung cấp những bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý khẳng định chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc như: Chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa; bộ sách Văn hóa biển đảo Việt Nam (9 tập); Chủ quyền quốc gia Việt Nam trên Biển Đông; Tài nguyên, môi trường và chủ quyền biển, đảo Việt Nam

Sách pháp luật cũng là một trong những mảng sách được Nhà xuất bản coi trọng, triển khai bài bản, với số lượng in khá lớn và đồng bộ. Nhằm cung cấp tài liệu học tập và nâng cao trình độ lý luận, chính trị, pháp luật cho đội ngũ cán bộ, đảng viên ở cơ sở, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp xã, những năm qua, Nhà xuất bản đã thực hiện tốt Đề án trang bị sách cho cơ sở xã, phường, thị trấn.

Từ năm 2011 đến nay, mỗi năm có hàng chục đầu sách với hàng vạn bản in, đã góp phần nâng cao kiến thức, hiểu biết cho cán bộ, đảng viên và nhân dân ở cấp cơ sở. Hiện nay, bên cạnh phiên bản sách giấy, sách trang bị cho cơ sở xã, phường, thị trấn còn có phiên bản sách điện tử trên website thuviencoso.vn, góp phần khai thác tiện ích của công nghệ thông tin, chia sẻ quyền sử dụng tài nguyên tri thức kho dữ liệu sách Đề án trang bị sách cho cơ sở xã, phường thị trấn cho đông đảo cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân.

Trước yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, Nhà xuất bản còn tập trung vào những ấn phẩm nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn, đúc kết thực tiễn đổi mới nhận thức về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, đổi mới tư duy về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa…; sách giải thích chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; sách của các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Đặc biệt, đầu năm nay, Nhà xuất bản đã xuất bản cuốn sách Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, tập hợp 29 bài viết, bài phát biểu trong giai đoạn 2018-2021 của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về các vấn đề lý luận, thực tiễn trong thời gian chuẩn bị xây dựng văn kiện Đại hội XIII của Đảng; kết tinh trí tuệ của toàn Đảng qua 35 năm đổi mới, thể hiện những vấn đề cơ bản, cốt lõi về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta.

Đồng thời, để góp phần nâng cao vị thế và mở rộng quan hệ quốc tế trong lĩnh vực xuất bản, Nhà xuất bản vừa tổ chức các bản thảo sách về những vấn đề quốc tế và đối ngoại, vừa triển khai công tác khai thác bản quyền, xuất bản sách dịch từ nhiều thứ tiếng (Anh, Nga, Trung Quốc…) làm tài liệu tham khảo có giá trị cho nhiều đối tượng độc giả trong nước. Các đối tác bản quyền nước ngoài của Nhà xuất bản không ngừng gia tăng cả về số lượng và chất lượng.

cach mang dan toc anh 2

Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa trải nghiệm đọc sách qua thiết bị điện tử tại Trung tâm Sách quốc gia.

Phát triển sách điện tử

Trong thời đại Cách mạng công nghiệp lần thứ tư hiện nay, song song với ấn phẩm sách giấy truyền thống, đáp ứng nhu cầu bạn đọc cũng như bắt kịp với xu thế chung của nền xuất bản toàn cầu, sách điện tử là loại hình sách được Nhà xuất bản chú trọng phát triển trong những năm gần đây và trở thành một trong những nhà xuất bản có ưu thế nổi bật, giữ vị trí quan trọng trong xuất bản sách điện tử lý luận, chính trị.

Từ năm 2003 đến nay, 15 đĩa CD-ROM và DVD-ROM được xuất bản, tạo một diện mạo mới, phong phú, hiện đại cho các ấn phẩm của Nhà xuất bản. Nhà xuất bản đã triển khai hệ thống xuất bản, phát hành sách điện tử trên trang https://stbook.vn/, gồm hàng nghìn đầu sách khác nhau, đa dạng, phong phú về nội dung, tạo thêm kênh cho bạn đọc có thể truy cập để mua và đọc sách điện tử trên máy tính và điện thoại di động.

Hình thức phát hành sách điện tử trực tuyến, sử dụng phần mềm trên thiết bị di động để lưu trữ và đọc giúp bạn đọc có thể tiếp cận, nghiên cứu sách của Nhà xuất bản dễ dàng, mọi nơi, mọi lúc. Từ năm 2021 đến nay, Nhà xuất bản đã tổ chức ra mắt hơn 10 tủ sách điện tử.

Với nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng, Nhà xuất bản đã ra mắt Tủ sách điện tử Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên Stbook.vn với khoảng 50 đầu sách điện tử. Toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân khi đăng ký tài khoản trên hệ thống Stbook.vn sẽ được đọc miễn phí tủ sách này.

Trong thời gian tới, Nhà xuất bản tiếp tục xây dựng Tủ sách Nhà nước và pháp luật, Tủ sách thông tin đối ngoại, Tủ sách giáo dục lý luận chính trị… và bổ sung nhiều ấn phẩm điện tử trên hệ thống xuất bản điện tử: Stbook.vnthuviencoso.vn để phục vụ cán bộ, đảng viên và nhân dân đọc, tra cứu miễn phí các ấn phẩm có giá trị này. Các sách giấy cũng đều có mã QR-Code chỉ dẫn đến bản sách điện tử.

Đặc biệt, nhằm tăng cường ứng dụng công nghệ hiện đại trong chuyển đổi số, mở rộng thị trường, nâng cao hiệu quả hoạt động kết nối và quảng bá thương hiệu, tăng cường phân phối trực tuyến các xuất bản phẩm truyền thống, mở rộng giao lưu bản quyền sách với các đơn vị xuất bản, phát hành, Nhà xuất bản tích cực tham gia các hoạt động trên sàn thương mại điện tử xuất bản Book365.vn, trong đó có Hội sách trực tuyến quốc gia.

Năm 2021, Nhà xuất bản tham dự Hội sách với gần 190 đầu sách hay, tiêu biểu và nhiều chương trình ưu đãi hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của đông đảo bạn đọc.

Trong tháng 8, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã tổ chức ra mắt Trang thương mại điện tử sachquocgia.vn. Trang thương mại điện tử được xây dựng, hoàn thiện và đưa vào vận hành với hàng trăm đầu sách lý luận, chính trị, pháp luật, kinh tế, văn hóa, xã hội và các lĩnh vực khác bao gồm cả sách giấy và sách điện tử, với nhiều tính năng tiện ích, phương thức thanh toán thuận tiện, nhanh chóng, cung cấp địa chỉ mua sách, giúp bạn đọc được tiếp cận, sử dụng nguồn tư liệu chính thống từ những ấn phẩm có bản quyền.

Bên cạnh đó, Nhà xuất bản đã ứng dụng công nghệ thông tin trong xây dựng hệ thống quản trị hiện đại trên cơ sở thiết lập hệ thống điều hành cơ quan với hệ thống cơ sở dữ liệu thông tin kết nối toàn diện, đồng bộ từ trụ sở chính Nhà xuất bản đến 3 chi nhánh và 4 trung tâm phát hành trên cả nước; đồng thời, tích cực xây dựng hạng mục văn phòng điện tử, kiểm soát nội bộ và ứng dụng công nghệ thông tin, quản lý thời gian, quản lý quy trình xuất bản, công tác bảo mật, xử lý công việc thường xuyên và đột xuất chính xác, kịp thời, hiệu quả…

Việc xây dựng hệ thống quản trị hiện đại góp phần hướng đến mục tiêu xây dựng Nhà xuất bản trở thành đơn vị đi đầu về ứng dụng công nghệ thông tin, khoa học và công nghệ trong xuất bản điện tử, truyền thông và phát hành sách tại Việt Nam. […]

Nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trong hoạt động xuất bản, phát hành sách

Từ năm 2003 đến năm 2021, Nhà xuất bản đã xuất bản được gần 12.000 đầu sách lý luận, chính trị, pháp luật, với gần 66 triệu bản in và 19,5 tỷ trang in quy đổi. Trong 3 năm gần đây, mặc dù bị ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, Nhà xuất bản đạt được những kết quả quan trọng trong hoạt động biên tập, xuất bản cả về số đầu sách (trong đó, đã có gần 1.200 đầu sách điện tử) và số lượng bản in:

cach mang dan toc anh 3

Kết quả hoạt động biên tập, xuất bản về số đầu sách và số lượng bản in của Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật giai đoạn 2019-2021.

Theo Báo cáo tổng kết hoạt động xuất bản, phát hành xuất bản phẩm và công tác quản lý, công tác chủ quản nhà xuất bản các năm của Cục Xuất bản, In và Phát hành (Bộ Thông tin và Truyền thông), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật luôn là đơn vị đi đầu, giữ vai trò chủ đạo trong công tác xuất bản, phát hành sách lý luận, chính trị trong cả nước.

Nhiều bộ sách, đầu sách của Nhà xuất bản đã được phát hành với số lượng lớn, được tái bản nhiều lần, được đông đảo bạn đọc trên khắp các vùng miền của Tổ quốc nhiệt tình đón nhận. Năm 2021, căn cứ yêu cầu nhiệm vụ chính trị và tình hình thực tế, Nhà xuất bản đã xây dựng kế hoạch đề tài, đặc biệt là đề tài sách Trung ương đặt hàng; sách dịch cho nước bạn Lào; sách trọng tâm phục vụ các sự kiện chính trị, các ngày lễ lớn trong năm theo hướng bám sát nhiệm vụ chính trị, nâng cao tính hợp lý, cơ cấu các mảng đề tài làm cơ sở cho công tác quản lý và điều hành.

Bên cạnh công tác biên tập, xuất bản, Nhà xuất bản đã tập trung chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác phát hành, để vừa thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị vừa góp phần nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trong hoạt động xuất bản, phát hành sách.

Hiện tại, Nhà xuất bản có mạng lưới phát hành trên khắp cả nước, bảo đảm phục vụ tốt các sự kiện, các đợt sinh hoạt chính trị của Đảng, đất nước. Cùng với Trung tâm Sách quốc gia tại Hà Nội, các chi nhánh, các trung tâm phát hành của Nhà xuất bản tại Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Đà Nẵng, Huế, Quảng Ngãi, Nha Trang cũng đẩy mạnh công tác phát hành sách trực tiếp tới khách hàng là các tổ chức, cá nhân tại các địa phương, cũng như các công ty phát hành sách, các nhà sách bán lẻ. Ngoài ra, các đơn vị phát hành đang đẩy mạnh việc bán sách trực tuyến trên các sàn thương mại điện tử, giúp nâng cao hiệu quả, giảm chi phí và rất tiện dụng, giúp sách của Nhà xuất bản đến gần hơn với bạn đọc. […]

Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã thực hiện nghiêm chủ trương của Đảng và Nhà nước về tiết kiệm chi phí quản lý, giảm các chi phí hoạt động không cần thiết để nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trong hoạt động xuất bản, phát hành sách của đơn vị.

Nhờ tiết kiệm chi trong khi doanh thu có sự gia tăng do tiêu thụ được nhiều đầu sách có số lượng in lớn và nâng cao năng lực quản lý tài chính, tài sản công, Nhà xuất bản đã có điều kiện tăng thu nhập cho cán bộ, viên chức, người lao động, tạo động lực cho Nhà xuất bản tiếp tục phát triển. Hiện nay, Nhà xuất bản đang chủ động xây dựng phương án tự chủ tài chính theo Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập và các văn bản hướng dẫn của Văn phòng Trung ương Đảng, Bộ Tài chính.

Với những thành tích đã đạt được, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật vinh dự được Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba (năm 1960), được Đảng và Nhà nước tặng thưởng hai Huân chương Hồ Chí Minh (năm 1990 và năm 2002). Đặc biệt, nhân kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống, Nhà xuất bản đã được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng – phần thưởng cao quý nhất của Đảng và Nhà nước ta (năm 2005). Nhân kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống, Nhà xuất bản vinh dự được tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lao động (năm 2015). Nhân kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống Nhà xuất bản (năm 2020), Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng (nay là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam) đã gửi Thư chúc mừng toàn thể cán bộ, viên chức, người lao động Nhà xuất bản.

Nguồn: https://zingnews.vn/xuat-ban-12000-dau-sach-ly-luan-chinh-tri-phap-luat-post1359266.html

Tác giả

Để dòng chảy văn hóa đọc luôn được khơi thông, tiếp nối

Được phát hành

,

Bởi

Khẳng định sách có vị trí trung tâm trong đời sống văn hóa, Phó thủ tướng Trần Lưu Quang nói cần tiếp tục tạo môi trường thuận lợi nhất để khuyến khích mọi người đọc sách.

Zing News giới thiệu toàn văn bài phát biểu của Phó thủ tướng Trần Lưu Quang tại lễ khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ hai, chiều 21/4.

Hôm nay, chúng tôi rất vui mừng khi đến tham dự Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ hai tổ chức tại thành phố Huế, một vùng đất có nhiều truyền thống lịch sử và rất đậm đà bản sắc Việt Nam. Tôi nhiệt liệt chào mừng và thân ái gửi đến quý vị đại biểu và các vị khách quý tham dự lễ khai mạc, cũng như bạn đọc cả nước lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Truyền thống hiếu học, trọng sách của dân tộc ta

Thưa quý vị đại biểu, khách quý và bạn đọc cả nước! Chủ tịch Hồ Chí Minh khi nói về vai trò của sách đã nhấn mạnh: “Bất luận làm công việc gì cũng cần phải đọc sách. Người mới học chữ cần đọc để không mù lại, người làm công an cần đọc để nắm tình hình. Những người làm công việc chuyên môn cần phải đọc để nâng cao trình độ. Người làm quản lý lãnh đạo cần phải đọc để quản lý, lãnh đạo tốt hơn. Làm nhà báo, nhà văn lại càng phải đọc”.

Cách đây hơn 2 thế kỷ, đại thi hào Nguyễn Du, danh nhân văn hóa thế giới từng khẳng định: “Sách vở đầy bốn vách / Có mấy cũng không vừa”.

Những lời khẳng định này đã phần nào đúc kết được truyền thống hiếu học, trọng sách của dân tộc ta.

Để tiếp tục khẳng định vai trò của sách và đẩy mạnh phát triển văn hóa đọc trong đời sống cộng đồng, ngày 24/2/2014, Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 284/QĐ-TTg lấy ngày 21/4 hàng năm là Ngày Sách Việt Nam.

Thời gian qua, Ngày Sách Việt Nam đã ngày càng khẳng định được ý nghĩa, vị trí, vai trò, nhiệm vụ và từng bước đi lên một tầm cao mới. Cụ thể là năm 2021, Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 1862/QĐ-TTg, lấy ngày 21/4 hàng năm là Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam.

Thực hiện các Quyết định của Thủ tướng, những năm qua, cả hệ thống chính trị, các bộ, ngành, cộng đồng, địa phương, các nhà xuất bản, các đơn vị phát hành, các thư viện và những doanh nghiệp, cá nhân đã nhiệt tình tham gia hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam, giúp cho công tác xuất bản có bước phát triển nhanh, làm cho văn hóa đọc có sự tiến bộ đáng được ghi nhận.

Phong trào đọc sách, tặng sách đã đến được nhiều nơi trên cả nước, góp phần thực hiện nhiệm vụ mà Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nêu rõ tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021: “Phải tiếp tục xây dựng, giữ gìn và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thực sự là ‘nền tảng tinh thần’, ‘động lực phát triển’, và ‘soi đường cho quốc dân đi’; phát huy giá trị văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, thịnh vượng, tạo ra sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc”.

Vai trò trung tâm của sách trong đời sống

Năm nay, tại thành phố Huế, trung tâm văn hóa đặc sắc của cả nước, vùng đất giàu tính lịch sử, nơi hội tụ nhiều di sản văn hóa giá trị của Việt Nam, lễ khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ hai cùng Hội sách chào mừng đã được các đơn vị phối hợp tổ chức trang trọng, đảm bảo xứng tầm với sự mong đợi của bạn đọc trong cả nước.

Sự kết hợp giữa nét văn hóa truyền thống cùng yếu tố hiện đại là một cách để chúng ta tôn vinh sách và khẳng định vai trò trung tâm của văn hóa đọc.

Phó thủ tướng Trần Lưu Quang

Sự kết hợp hài hòa giữa những nét văn hóa truyền thống cùng những yếu tố hiện đại là một cách để chúng ta tôn vinh sách và khẳng định vai trò trung tâm của văn hóa đọc trong đời sống văn hóa để dòng chảy văn hóa đọc luôn được khơi thông, tiếp nối.

Chúng tôi tin tưởng rằng các chuỗi hoạt động và sự kiện chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ hai được tổ chức hôm nay và trong những ngày tới tại thành phố Huế cũng như khắp mọi miền Tổ quốc sẽ thực sự phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống: Tôn vinh sách và những người làm sách, phát triển phong trào đọc sách.

Chúng tôi đề nghị cả hệ thống chính trị các cấp, các bộ ngành, cộng đồng, địa phương luôn quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các đơn vị xuất bản phát triển theo hướng tinh gọn, chất lượng và hiện đại hóa; đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp, tập trung đẩy mạnh phát triển văn hóa đọc, đưa sách vào cộng đồng; các bộ, ngành, địa phương tích cực lồng ghép văn hóa đọc trong tất cả phong trào như: Xây dựng văn hóa, khuyến học…; tiếp tục tạo môi trường thuận lợi nhất để khuyến khích mọi người tham gia viết sách, đọc sách nhằm tạo ra tác phẩm tốt, làm phong phú thêm nguồn sách; tôn vinh các tác giả, văn nghệ sĩ, những tấm gương vì cộng đồng đã đưa sách, văn hóa đọc đến với mọi người, mọi nhà.

Nhân dịp này, đề nghị Bộ Ngoại giao, các tổ chức người Việt Nam ở nước ngoài tăng cường cả sự gắn kết, làm cầu nối cho hành trình Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lan tỏa đến bà con người Việt đang ở xa Tổ quốc nhưng rất gần về tâm hồn và văn hóa của quê cha đất mẹ Việt Nam.

Một lần nữa, xin được thay mặt Chính phủ, xin chúc các vị đại biểu, khách quý và bạn đọc luôn hạnh phúc và nhiều niềm vui!

Chúc Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ hai và các hoạt động chào mừng trên cả nước thành công tốt đẹp!

Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ hai khai mạc ngày 21/4 tại Bảo tàng lịch sử Thừa Thiên – Huế, kéo dài đến hết ngày 25/4. Trong khuôn khổ chương trình, bên cạnh hội sách, còn có nhiều sự kiện đáng chú ý như: Tọa đàm “Chuyển đổi số trong hoạt động xuất bản và nền tảng hỗ trợ xuất bản, phát hành” sáng 22/4; tọa đàm “Dư luận nữ quyền tại Huế xưa và nay” chiều 22/4; tọa đàm giới thiệu sách “Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc trong tiến trình đổi mới xây dựng đất nước phồn vinh hạnh phúc” sáng 23/4…

Nguồn: https://zingnews.vn/de-dong-chay-van-hoa-doc-luon-duoc-khoi-thong-tiep-noi-post1424222.html

Tiếp tục đọc

Tác giả

Hiểu về ngành xuất bản qua ‘Những con chữ ngoài trang sách’

Được phát hành

,

Bởi

Ông Trần Đình Ba, tác giả sách “Những con chữ ngoài trang sách”, nhận định rằng in ấn, xuất bản thời nay đã là thời của khoa học công nghệ; các hoạt động cũng được chuyên môn hóa.

Trần Đình Ba là tác giả đã có những tác phẩm nghiên cứu ấn tượng như Việt án – Lần theo trang sử cũ, Đằng sau mặt báo – Hồi ký chân dung báo chí Việt buổi ban đầu đến 1945.

Với kinh nghiệm nghiên cứu lịch sử của mình, kết hợp cùng hiểu biết của một người làm trong ngành xuất bản (là một trong những người làm xuất bản tiêu biểu trong dịp kỷ niệm 70 năm ngành Xuất bản, in và phát hành Việt Nam), ông đã thực hiện cuốn sách Những con chữ ngoài trang sách, trưng ra những mảnh nhỏ về in ấn, xuất bản và phát hành sách từ khi có kỹ thuật in chữ rời người Pháp du nhập đến 1945.

Trao đổi với Zing, tác giả chia sẻ về quá trình nghiên cứu, thu thập tư liệu, đồng thời cung cấp góc nhìn đối chiếu, so sánh xuất bản xưa và nay.

Nỗi tò mò từ khi ngồi trên ghế nhà trường

Điều gì khiến ông nghiên cứu về sách vở, xuất bản giai đoạn trước 1945?

– Lý do thì rất nhiều. Trước hết thời gian nửa cuối thế kỷ XIX đến 1945 có nhiều tác giả, tác phẩm hay, nổi tiếng, để lại dấu ấn lớn trong sự phát triển văn học, lịch sử và nói chung là văn hóa Việt Nam một thời như Trương Vĩnh Ký, Trương Minh Ký, Phạm Quỳnh, Trần Trọng Kim, Nguyễn Văn Vĩnh…

Ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường, chúng ta đã được đọc nhiều tác phẩm liên quan của Hồ Biểu Chánh, Khái Hưng, Nguyễn Tuân, Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng Phụng… nhưng số đó còn quá ít so với kho tàng đồ sộ họ để lại.

Đó là lý do thôi thúc tôi phải tìm đọc thêm và không chỉ ở mảng văn học, mà những tác phẩm lịch sử, địa chí của Diệp Văn Kỳ, Đặng Thúc Liêng, Cao Hải Để, Đào Trinh Nhất, Ngô Vi Liễn, Huỳnh Thị Bảo Hòa…

Thêm nữa, sách vở, hoạt động xuất bản thời gian nửa cuối thế kỷ XIX đến 1945 hiện nay lưu trữ, còn lại không đầy đủ. Hoạt động xuất bản thời gian này rất ít sách viết. Chẳng hạn sách Lịch sử xuất bản sách Việt Nam năm 1996, nội dung dành cho thời gian cuối thế kỷ XIX đến 1945 chỉ hơn 40 trang, không bao quát được diện mạo xuất bản thời gian đó và chỉ tập trung mảng xuất bản.

con chu ngoai trang sach anh 1
Tác giả Trần Đình Ba. Ảnh: Thanh Trần.

Việc cần có tài liệu tìm hiểu, bổ khuyết một mảnh nào đó cho hoạt động in ấn, xuất bản, phát hành sách từ khi có kỹ thuật in chữ rời của phương Tây du nhập vào theo bước chân người Pháp cho đến 1945, là rất cần thiết không chỉ đối với người trong nghề nói riêng, mà cả với độc giả nói chung.

Qua đó, chúng ta hình dung rõ hơn về in ấn, xuất bản, phát hành sách ở Việt Nam trong một khoảng thời gian gần cả 100 năm còn chưa có nhiều người tìm hiểu hệ thống.

Tất nhiên, để thực hiện được một tác phẩm thiên về in ấn, xuất bản, phát hành như thế, cần nhiều thời gian, công sức và nhất là nguồn tài liệu liên quan.

Lợi thế của tôi là người làm trong nghề, hiểu biết mức độ nhất định về lĩnh vực này. Trước khi thực hiện tác phẩm này, tôi đã dành thời gian rảnh rỗi ít ỏi có được để đọc, gạn lọc, tìm hiểu, viết bài đăng liên quan đăng rải rác ở các báo, tạp chí: Thanh niên, Phụ nữ TP.HCM, Pháp luật TP.HCM, Văn nghệ TP.HCM, Zingnews… Trong đó có những chuỗi bài dài kỳ “Phía sau trang sách”, “Mở trang sách cũ”.

Từ một dung lượng nội dung nhất định đã thực hiện rời rạc, tôi tạo động lực cho bản thân xây dựng đề tài, dựng khung đề cương và từ đó viết, bổ sung để tạo thành tác phẩm Những con chữ ngoài trang sách.

Ông đã thu thập, tìm kiếm tài liệu về tiến trình phát triển của ngành xuất bản như thế nào?

– Tư liệu cho đề tài có hai nguồn chính.

Một nguồn là ghi chép, hồi ký, hồi ức của những người thời ấy hoặc liên quan Trương Vĩnh Ký, Hồ Biểu Chánh, Đặng Thúc Liêng, Vũ Bằng, Ngọc Giao, Nguyễn Công Hoan, Vũ Ngọc Phan, Đào Duy Anh, Hồ Hữu Tường… Những hồi ký, hồi ức đó đề cập nhiều đến hoạt động báo chí và xuất bản sách dù chỉ viết xen lẫn vào trong hồi ký của họ.

Bên cạnh đó là báo chí khắp ba kỳ cuối thế kỷ XIX cho đến 1945 thỉnh thoảng vẫn đề cập đến xuất bản sách hay giới thiệu sách mới như Thông loại khóa trình (Sự loại thông khảo), Nam Kỳ, Dân báo, Nông cổ mín đàm, Công luận báo, Phong hóa, Điễn tín, Tràng An báo, Sài Gòn

Từ những sách hồi ký, hồi ức mà bản thân có được, cũng như nguồn file báo chí liên quan tiếp cận được, tôi lần về những tài liệu sách vở liên quan được họ đề cập.

Nhưng trong khi sử dụng tài liệu, tôi cũng phải vất vả để đối sánh giữa ghi chép trong hồi ký, hồi ức theo trí nhớ của người liên quan với thực tế đã xảy ra. Vì có những ghi chép các tác giả nhầm thời gian, sự kiện hoặc nhầm tên tác giả, tác phẩm.

Chẳng hạn Nguyễn Công Hoan nhớ tác phẩm Thế lực Khách trú và vấn đề di dân vào Nam Kỳ của Đào Trinh Nhất là do nhà in Nghiêm Hàm thực hiện, nhưng thực tế là do Nhà in Thụy Ký in năm 1924; hay cuốn Loạn Thái Nguyên của Trần Huy Liệu in năm 1935, trong khi bản thân ông lại nhớ nó ra đời sau khi Tiếng vang làng báo đình bản, mà Tiếng vang làng báo đình bản năm 1936…

Ngoài nguồn nguồn tư liệu trên, thì quan trọng hơn nữa phải có tài liệu thực chứng là chính những sách đã được xuất bản.

Bản thân tôi hay tìm tư liệu để phục vụ công việc biên tập, đối sánh việc sử dụng tài liệu tham khảo, trích dẫn của các tác giả cũng như có nguồn tài liệu sử dụng viết báo (Nhờ nguồn ebook có được từ Thư viện quốc gia Pháp, Thư viện quốc gia Việt Nam và nhiều nguồn khác với khoảng 2 vạn tài liệu khác nhau, trong đó một lượng lớn là những sách xuất bản 1945 trở về trước); nên khi triển khai đề tài này, mình có thể đọc được những tài liệu liên quan đó để dẫn chứng.

Nhưng với quỹ thời gian hạn hẹp, cũng như viết dạng khái quát theo chủ đề, nên không thể nào bao quát hết được tất cả sách, tài liệu liên quan mà tôi được tiếp cận, đó là chưa kể còn thiếu rất nhiều tác giả, tác phẩm mà bản thân chưa thể tiếp cận. Trong tác phẩm Những con chữ ngoài trang sách, tôi chỉ có thể điểm qua được vài trăm đầu sách cùng các tác giả liên quan trong đời sống xuất bản thời gian đó.

Trong quá trình nghiên cứu, có điểm gì về ngành xuất bản ông cảm thấy đặc biệt thú vị?

– Một cách bao quát và chung nhất, thì ngành nào cũng có những nét riêng biệt làm nên đặc trưng so với ngành nghề khác. Hoạt động xuất bản cũng vậy.

Những điểm thú vị nếu gạn lọc, tôi có thể là nói đến những nét riêng nho nhỏ, khác biệt của xuất bản 1945 về trước như việc in giá trên bìa 1, có sách đưa cả mục lục hoặc yếu mục lên bìa 1; hay không như bây giờ có trang lưu chiểu ghi rõ người chịu trách nhiệm xuất bản, biên tập, dàn trang, vẽ bìa và số lượng in, đơn vị in… thời đó trang này chủ yếu chỉ ghi địa điểm in ấn, số lượng bản in, bản thường, bản đặc biệt nếu có mà thôi; và sách thời đó cũng như báo, đăng rất nhiều quảng cáo cho đủ thứ nhãn hàng, không chỉ ở bìa 4 mà cả có ở trong trang nội dung.

Còn về tổng quan, dẫu mỗi thời, hoạt động in ấn, xuất bản, phát hành có khác nhau, vẫn có những mẫu số chung như trong xuất bản vẫn có những ông lớn – cả nhà nước và tư nhân; sách cũng đa dạng thể loại, phân nhiều cấp độ như sách bản phổ thông, sách đặc biệt cho người chơi sách; có những giai đoạn sẽ có những dòng sách được độc giả ưa chuộng, trở thành trào lưu như hiện tượng tiểu thuyết Tàu đầu thế kỷ XX, tiểu thuyết ba xu giữa những năm 1930, cũng như xuất bản thời nay từng có dạo tiểu thuyết đam mỹ tạo sóng trong làng xuất bản…

con chu ngoai trang sach anh 2
Sách Những con chữ ngoài trang sách của Trần Đình Ba cung cấp nhiều thông tin thú vị về ngành xuất bản Việt Nam. Ảnh: ĐB.

In ấn, xuất bản và phát hành ngày nay được chuyên môn hóa

Đâu là điểm khác biệt lớn nhất giữa xuất bản ngày nay so với giai đoạn ông nghiên cứu trong sách?

– Nếu nói về khác nhau, có lẽ phải có cả một nghiên cứu đối sánh, thống kê mới hợp lẽ được. In ấn, xuất bản thời nay đã là thời của khoa học công nghệ rồi.

Đơn cử như việc in sách không còn phải tỉ mẩn nhặt từng con chữ bỏ vào khuôn in như trước nữa, mà đã tiến tới bước máy móc được lập trình theo sự điều khiển của con người để in ấn. Hay phát hành thời xưa để sách đến được với người đọc, phải thông qua hệ thống đại lý là các cửa hàng sách lớn nhỏ ở các tỉnh thành.

Ngày nay việc kinh doanh, phát hành sách theo cửa hàng sách truyền thống nhỏ lẻ theo hộ gia đình thậm chí đang thui chột, các cửa hàng sách gia đình chủ yếu bán sách giáo khoa, sách tham khảo và văn phòng phẩm cho học sinh, còn các hiệu sách lớn cũng phải chịu sự cạnh tranh khốc liệt với các sàn thương mại điện tử mà người có nhu cầu, chỉ cần cài đặt ứng dụng trên thiết bị điện tử cá nhân, thực hiện vài thao tác là có thể ngồi chờ sách được giao đến tận tay trong dăm ngày hay thậm chí là trong 2 giờ (ở những thành phố lớn).

Như trên chỉ là hai khác biệt cơ bản về in ấn, phát hành của ngày xưa so với ngày nay.

Lại có những sự khác biệt cũng rất đáng kể như khoảng thời gian từ cuối thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX, khi việc in ấn, xuất bản nằm trong tay các nhà in công tư. Phải đến cuối thập niên 1920, đầu thập niên 1930, mô hình nhà xuất bản mới hiện diện và vươn lên thực hiện vai trò xuất bản, phát hành, các nhà in dần lui về hậu trường chuyên trách chức năng in ấn.

Còn hiện nay, hoạt động in ấn, xuất bản và phát hành được chuyên môn hóa hơn. Nhà in thực hiện nhiệm vụ nhà in, nhà xuất bản thực hiện việc xuất bản (khai thác bản thảo, biên tập, thiết kế, xuất bản sách).

Trong hoạt động này, các công ty sách tham gia năng động và có vai trò lớn. Việc phát hành, kinh doanh tập trung vào các công ty nhà nước, tư nhân.

Thời gian 1945 trở về trước, các nhà xuất bản tư nhân mọc lên rất nhiều. Thậm chí có những nhà xuất bản trở thành thế lực lớn của làng xuất bản như Tân Dân, Mai Lĩnh, hay Đời Nay…

Nhưng cũng có những nhà xuất bản tư nhân được lập nên với quy mô nhỏ phải giật gấu vá vai như đơn vị của Huy Cận – Xuân Diệu, Nguyễn Đức Chính. Thời nay, nhà xuất bản là của nhà nước, tư nhân tham gia hoạt động xuất bản phổ biến ở hình thức các công ty sách…

Ông nhận xét thế nào về tiến độ phát triển của ngành xuất bản thời gian gần đây và ngành sẽ đi theo hướng nào trong thời gian tới?

– Ngành xuất bản thời gian gần đây rõ ràng là phát triển nhanh, mạnh về số lượng đầu sách được xuất bản, đa dạng thể loại sách xuất hiện trên thị trường.

Ngành xuất bản thời gian gần đây phát triển nhanh, mạnh về số lượng đầu sách, đa dạng thể loại trên thị trường.

Trần Đình Ba

Có những dòng sách đang thực sự nhận được sự quan tâm của các đơn vị xuất bản và độc giả như sách về chuyển đổi số, sách về chữa lành, sách văn học kinh điển của Việt Nam và thế giới…

Còn vế sau của câu hỏi “ngành sẽ đi theo hướng nào trong thời gian tới?”. Đây là một câu hỏi mang tính dự báo. Mà dự báo thì luôn có xác suất đúng sai như dự báo thời tiết vậy. Nó phụ thuộc vào định hướng của cấp quản lý, vào đường hướng phát triển của các đơn vị xuất bản góp phần tạo nên tổng thể bức tranh chung về hoạt động xuất bản Việt Nam.

Nguồn: https://zingnews.vn/hieu-ve-nganh-xuat-ban-qua-nhung-con-chu-ngoai-trang-sach-post1422238.html

Tiếp tục đọc

Tác giả

MC Phan Đăng: ‘Đọc sách cũng giống như yêu’

Được phát hành

,

Bởi

“Nếu không có phương pháp, không có mục tiêu thì ngay cả khi chúng ta yêu sách, chúng ta đọc sách cũng là một tình yêu lầm lạc”, tác giả Phan Đăng nhấn mạnh.

Chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam, nhà báo – tác giả Phan Đăng tổ chức buổi talk show với nội dung “Đọc sách rất nguy hiểm nếu…”, tập trung vào các vấn đề độc giả quan tâm: Nên đọc sách như thế nào? Phương pháp đọc? Lựa chọn sách phù hợp với lứa tuổi, đối tượng?…

“Nếu như thời ấy có ai đó nói cho tôi biết, đọc sách là rất tốt, nhưng phải có mục đích đọc, phải có phương pháp đọc, phải có kỹ thuật đọc thì con đường tôi đi sẽ được rút ngắn lại rất nhiều. Phải đến bây giờ – 39 tuổi, tôi mới thật sự hiểu thế nào là ‘đọc quên để nhớ’, thế nào là ‘đọc của người để trở thành mình’ chứ không phải ‘đọc của người để trở thành nô lệ cho người’. Điều này thấm thía và quý giá vô cùng. Nó thực sự làm tôi như được bung ra, vỡ ra để nhìn thấu cả một chân trời mới”, tác giả Phan Đăng chia sẻ.

Tac gia Phan Dang anh 1

Tác giả Phan Đăng.

Phan Đăng so sánh rất dí dỏm, yêu mà không có phương pháp cũng chết, yêu không có phương pháp, cái giá phải trả rất đắt, có khi đừng yêu còn đỡ hơn, đọc sách cũng vậy.

Theo anh, có nhiều hệ lụy của việc đọc không có mục tiêu, thứ nhất đó là “tầm chương trích cú”, trong đầu lúc nào cũng sống bằng ý nghĩ của người khác mà cứ tưởng đấy là của mình.

Thứ hai là tin hết vào sách. Như vậy, dễ trở thành một kẻ độc tài tri thức, thấy ai đó nói không giống kiến thức mình đọc được tỏ thái độ cực đoan.

Hệ lụy thứ ba, đem mớ lý luận đọc được “tấn công” đối tượng nào đó nên mới có những cuộc bút chiến trên mạng xã hội khiến nhiều độc giả tin một cách mù quáng. Thực tế, có không ít người vẫn tin những chuyện hàn lâm, nhưng thật ra chẳng phải để cùng khai phóng, trao đổi về chân trời tri thức mà mục tiêu là đem mớ lý thuyết đấy “mài” thành lưỡi lê sắc bén cứa vào da thịt người khác nhằm chứng tỏ cái tôi hơn người.

Cái tôi là ảo tưởng của lầm lạc

Về phương pháp đọc, tác giả Phan Đăng cho rằng đọc sách phải có chiến lược, mục tiêu đọc chứ không bạ đâu đọc đấy, không lan man.

“Khi xây dựng mục tiêu đọc, phải trả lời được hai câu hỏi. Câu hỏi thứ nhất là chúng ta muốn phát triển ngách tri thức nào? Bể tri thức của nhân loại mênh mông vô tận, bạn có mười đời cũng không đọc được hết nhưng có quyền chọn một ngách để đào sâu tát cạn. Không hẳn vì mong muốn trở thành một chuyên gia trong lĩnh vực đấy mà đơn giản thỏa mãn tận cùng những khát vọng của bản thân. Muốn làm được điều đó, phải phát triển kiến thức nền, phông văn hóa cho chính mình. Như vậy, mới có một lộ trình đọc tốt”, tác giả Phan Đăng khẳng định.

Tac gia Phan Dang anh 2

“Ai cũng phải có một cuốn sổ đọc của riêng mình”, tác giả Phan Đăng bày tỏ.

Tuy nhiên, Phan Đăng cho rằng nếu chỉ có kiến thức ngách mà không có kiến thức nền thì chỉ thấy vài giọt nước chứ không thấy được cả dòng sông… và ngược lại. Để vừa cảm nhận được sự cô đọng, tinh túy của một giọt nước hay sự mênh mang, rộng lớn của dòng sông phải đọc cả tri thức ngách lẫn tri thức nền. Điều đó giúp cho các bạn có thể chia sẻ với con cái, cùng hoạch định một chiến lược đọc rõ ràng.

“Ai cũng phải có một cuốn sổ đọc của riêng mình”, tác giả Phan Đăng bày tỏ.

Theo anh, khi đọc cần một đầu óc khai phóng và kỹ thuật hoài nghi. Thậm chí, đọc trong sự trăn trở lật đi lật lại không ngừng nghỉ.

“Đọc sách rất nguy hiểm nếu… không cẩn thận thì càng đọc càng nuôi nấng cái tôi của mình, mang cái tôi để hơn thua với cuộc đời. Trong khi cái tôi theo quan điểm của Phật giáo, vốn dĩ nó không có thật, là một ảo tưởng của lầm lạc mà thôi. Đọc sách mà mang kiến thức của mình để coi thường người khác thì đọc làm gì. Đây là những hệ lụy rất nguy hiểm. Nếu không có phương pháp, không có mục tiêu ngay cả khi chúng ta yêu sách, chúng ta đọc sách đó cũng là một tình yêu lầm lạc”, tác giả Phan Đăng nhấn mạnh.

Phan Đăng từng công tác tại báo An ninh Thế giới. Anh được nhiều người biết đến trong vai trò một bình luận viên thể thao, MC chương trình Ai là triệu phú. Phan Đăng từng ra mắt các cuốn sách: Ở trong đầu tri thức, Ơ kìa, làng bóng trong mắt tôi, 39 câu hỏi cho người trẻ

Nguồn: https://zingnews.vn/mc-phan-dang-doc-sach-cung-giong-nhu-yeu-post1422829.html

Tiếp tục đọc

Xu hướng