Connect with us

Sách hay

Huế – Triều Nguyễn – Một cái nhìn

Được phát hành

,

Sách gồm 47 bài viết phân tích về sinh thái nhân văn, lịch sử, văn hóa của Huế và vương triều Nguyễn trong lịch sử đất nước, cuốn sách thể hiện góc nhìn đương đại đối với nghệ thuật, văn hóa và di tích cổ ở Huế.

Rồng là một con vật huyền thoại, nhưng có một điều thú vị là con vật chưa ai nhìn thấy đó lại được thể hiện nhiều nhất trong nghệ thuật phương Đông.

Các nhà khảo cứu nước ta cũng đã dành bao tâm huyết để nghiên cứu về hình tượng rồng, từ thời Hùng Vương cho tới thời Nguyễn. Họ khá thống nhất với nhau trong những nhận xét về con rồng trong mỹ thuật các thời Lý, Trần, Lê, Mạc… nhưng với con rồng trong mỹ thuật thời Nguyễn thì mỗi tác giả, ở vào mỗi thời điểm cụ thể lại có những nhận xét khác nhau. Người thì cho rằng “rồng thời Nguyễn chịu ảnh hưởng nặng của rồng đời Thanh bên Tàu, uy nghi, dữ tợn và mang tính áp chế”.

Kẻ thì chứng minh “rồng Huế trước sự ảnh hưởng ồ ạt của nghệ thuật Minh Thanh vẫn đứng vững và bay lên từ con rồng truyền thống. Tính công thức có làm cho chất oai nghiêm lộ rõ, nhưng nhìn chung chúng vẫn khá dung dị, gần gũi”. Tựu trung, những nhận xét đó thường mang tính khái lược, hay phần nào bị chi phối bởi những định kiến chính trị do thời thế mà nên.

Advertisement

Theo thiển ý, hình ảnh con rồng là sự thể hiện thành công nhất trong nền mỹ thuật thời Nguyễn. Nghệ nhân thuở ấy tạo nên hình ảnh con rồng không chỉ vì phụng sự mục đích nghệ thuật mà còn phải tuân thủ những định chế xã hội, những thiết chế văn hóa đương thời. Vì những lý do này mà cách thể hiện hình tượng con rồng dưới thời Nguyễn rất đa dạng và phong phú.

Chỉ xét riêng ở Huế, trung tâm văn hóa, chính trị và nghệ thuật lớn nhất bấy giờ, sự phong phú đó được biểu hiện trên nhiều mặt: không gian, chất liệu, nghệ thuật thể hiện và đề tài trang trí.

Về không gian, rồng có mặt trên các đền đài, cung điện, miếu vũ, đình chùa ở trong và ngoài hoàng cung Huế.

Rồng xuất hiện ở bờ nóc, bờ quyết, cổ diềm, đầu hồi, máng xối, bình phong, bậc cấp, vì kèo, khung cửa, nghi môn… của các công trình kiến trúc. Rồng trang trí trên Cửu đỉnh, ngai vàng, bửu tán, án thờ vua quan thời Nguyễn. Rồng làm thành tay núm các con triện, ấn tín, đồ văn phòng tứ bảo…

Rồng là họa tiết trang trí trên áo quần, mũ mão, giày dép của các bậc đế hậu, hay có khi là một tác phẩm nghệ thuật riêng biệt trong các sân chầu, đình viên như hai tượng rồng trước sân Duyệt Thị Đường. Rồng còn xuất hiện trên Cửu vị thần công hay là những hoa văn trên các khẩu súng điểu thương của vua Thiệu Trị, hiện vẫn lưu giữ nơi Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế…

Advertisement
Hue - Trieu Nguyen anh 1

Ấn “Hoàng đế chi bảo” được đúc bằng vàng ròng vào ngày 4/2 năm Minh Mạng thứ 4 (tức ngày 15/3/1823). Nguồn: MILLON.

Về chất liệu, con rồng thời Nguyễn có thể được đúc bằng đồng, chạm trổ trên đá, điêu khắc trên gỗ, xương, ngà và các loại vàng bạc đá quý. Rồng xuất hiện trên vải, lụa trong y phục, mũ mão của vua quan, phi tần. Rồng làm bằng đất nung trong trong Ngưng Hy Điện ở lăng Đồng Khánh, đắp bằng vôi vữa ở lăng Gia Long hay Thế Tổ Miếu, ghép bằng sành sứ và thủy tinh trong lăng Khải Định, làm bằng pháp lam trên mái Hòa Khiêm Điện trong lăng Tự Đức. Rồng là họa tiết trang trí trên đồ sứ ký kiểu, trên tranh treo tường bằng giấy trong Thái Bình Lâu hay trên tranh gương trong Biểu Đức Điện ở lăng Thiệu Trị…

Nghệ thuật thể hiện con rồng thời Nguyễn ở Huế thực là đa dạng: chạm lộng, chạm nổi, đúc đồng, gia công bằng vàng bạc, đá quý, khảm cẩn bằng trai, sành sứ, dệt thêu trên vải, vẽ bằng bột màu trên giấy, trên đồ sứ… Khi thì tạo thành hình khối, lúc lại thể hiện trên bề mặt phẳng, lúc khác lại vẽ chìm dưới lớp men phủ. thực là thiên hình vạn trạng.

Đề tài thể hiện cũng là một nét đặc sắc khi nói về rồng thời Nguyễn. Các motif: lưỡng long tranh châu, lưỡng long triều nhật, long hý thủy, hồi long, viên long, long truy, long phụng, long lân, long thọ, long vân khánh hội, trúc hóa long, cúc hóa long… xuất hiện ở hầu khắp các di tích kiến trúc, các tác phẩm trang trí, nghệ thuật thời Nguyễn.

Trước thời phong kiến, con rồng được coi là biểu tượng của nước, vốn là điều ám ảnh trong tâm thức của cư dân nông nghiệp lúa nước vùng Đông Á, trong đó có Việt Nam. Sang thời phong kiến, con rồng trở thành biểu tượng của vương quyền, gắn liền với hình ảnh ông vua, là đỉnh cao của khái niệm quyền uy.

Nhận định này đúng với vai trò của hình ảnh con rồng trong nghệ thuật Nguyễn. Đúng nhưng chưa đủ, bởi lẽ, trong nền nghệ thuật và kiến trúc thời Nguyễn, con rồng không phải là vật sở hữu của riêng nhà vua hay hoàng gia. Con rồng thời này đã vượt khỏi chốn cung cấm mà góp mặt ở hầu khắp các đình chùa, miếu vũ nơi thôn dã.

Advertisement

Tuy nhiên, những thiết chế xã hội thời Nguyễn đâu dễ dàng cho phép thiên hạ sử dụng biểu tượng của đế vương một cách thoải mái như thế. Họ biết noi theo các thiết chế có từ thời Minh bên Tàu, vốn đã được vua chúa nhà Lê – Trịnh tuân thủ, để quy định rằng rồng năm móng là biểu tượng của vua, còn quan lại, thường dân chỉ được sử dụng hình ảnh rồng có bốn hoặc ba móng.

Họ cũng biết biến chuyển hình ảnh con rồng thành các con giao, con cù, một cách “dân dã hóa” con rồng truyền thống, để chia sẻ hình tượng con rồng với thần dân của mình.

Con rồng Nguyễn trong cung đình Huế và con rồng Nguyễn trong những kiến trúc dân gian ở xứ này không phải là phiên bản của nhau. Điều này có thể nhìn thấy khi so sánh các chi tiết như đầu, sừng, vảy, móng và đuôi. Và điều thú vị là chính các con rồng đã được “dân dã hóa” này đôi lúc lại sống động hơn, giàu tính biểu cảm hơn những con rồng uy nghi ở chốn cung đình.

Điều này phản ánh một thực tế là không có những quy định nghiêm ngặt theo kiểu độc chiếm hình tượng con rồng trong mỹ thuật cung đình Huế. Mặt khác, các nhà nghiên cứu khi bàn về con rồng thời Nguyễn thường tập trung vào các con rồng được thể hiện theo lối tả chân, mà ít chú ý đến những cách điệu của con rồng Huế như cúc hóa long, trúc hóa long… vốn là những hóa thân của con rồng Huế theo xu thế đơn giản hóa, nhưng khiến cho hình ảnh con rồng trở nên uyển chuyển hơn, sống động hơn.

Nguồn: https://zingnews.vn/bieu-tuong-rong-trong-cung-dinh-nguyen-post1389501.html

Advertisement

Tiếp tục đọc
Quảng cáo
Nhấn vào đây để bình luận

Leave a Reply

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Sách hay

Hội sách cho bạn trẻ Bến Tre

Được phát hành

,

Bởi

Hội sách Mơ hỏi Mở sẽ diễn ra vào ngày 16/7 tại trường THPT Chuyên
Bến Tre. Đây là sân chơi cho học sinh, bạn trẻ yêu đọc sách.

Hoi sach Ben Tre anh 1

Hình ảnh tại một kỳ hội sách ở Bến Tre trước đó. Ảnh: BTC.

Trong suốt ngày diễn ra (từ 8h30 đến 17h30 ngày 16/7), hội sách dự kiến đón 1.000 bạn trẻ tham dự, có hơn 4.000 đầu sách ký gửi, sách quyên góp từ các nhà xuất bản.

Nhiều hoạt động vui chơi và thúc đẩy văn hóa đọc được tổ chức tại sự kiện như: Lễ khai mạc; Đường sách bày bán sách nhiều thể loại; Phòng đọc sách cùng hoạt động trao đổi sách; Không gian trò chuyện 1:1 dựa theo mô hình Human Library; Khu vui chơi; Sân khấu nghệ thuật bế mạc Bước ra từ trang sách với chủ đề “Thương ca tiếng Việt”…

Hoi sach Ben Tre anh 2

Hình ảnh tại một hội sách ở Bến Tre trước đó. Ảnh: BTC.

Mơ hỏi Mở là một sự kiện nằm trong chuỗi hội sách đã được tổ chức tại một số trường học trên địa bàn thành phố Bến Tre. Đây là sự tiếp nối ba hội sách trước đó: Hội sách Đa sắc thái (2015), Hội sách Chín ba-phần-tư (2017), Hội sách Chong chóng tre (2019).

Advertisement

Chuỗi hội sách được thực hiện nhằm tạo nên một sân chơi văn hóa và giáo dục, tạo cơ hội cho bạn trẻ rèn luyện thói quen đọc, khơi gợi cảm xúc, tình yêu với sách và tạo điều kiện cho học sinh mua sách với giá cả phù hợp.

Mơ hỏi Mở do hai dự án Tôi dám thay đổi và Milibri phối hợp Thành Đoàn Bến Tre tổ chức.

Nguồn: https://zingnews.vn/hoi-sach-cho-ban-tre-ben-tre-post1446305.html

Advertisement
Tiếp tục đọc

Sách hay

Sự vô tận của vũ trụ bên trong điểm Aleph

Được phát hành

,

Bởi

“Aleph” là tập truyện ngắn thứ hai của Jorge Luis Borges được dịch ra tiếng Việt. Borges được coi là một cây viết có tầm ảnh hưởng lớn đến thể loại hiện thực huyền ảo ở văn học.

Jorge Luis Borges anh 1

Sách Aleph của Jorges Luis Borges. Ảnh: T.H.

Một Aleph là một điểm trong không gian bao hàm các điểm. Điểm Aleph là cái nơi mà ở đó, không hề lẫn lộn với nhau, có tất cả mọi nơi trên địa cầu, nhìn thấy từ mọi góc độ. Lý giải này xuất hiện trong truyện ngắn cuối tập truyện ngắn Aleph.

Tại tập truyện này, ta thấy sức công phá của Borges ở thể loại hiện thực huyền ảo hơn bao giờ hết. Jorge Luis Borges tự nhận Điểm Aleph chịu sự ảnh hưởng của H.G. Wells. Khi phơi bày một khái niệm mới, một khái niệm mà bản thân Borges cũng gặp sự tuyệt vọng không thể giải thích nổi, rằng cái ý tưởng về nó quá lớn lao cho người thường lĩnh hội hết được, sáng tác của ông nhuốm thêm màu sắc của Lovecraft.

“Bây giờ, tôi đã đến cái trung tâm bất khả thốt ra của câu chuyện này; ở đây, bắt đầu sự tuyệt vọng của tôi như một người viết. Mỗi ngôn ngữ là một bảng những ký hiệu mà việc điều động chúng đã tiền giả định một quá khứ mà những người đối thoại cùng dự vào; làm sao để truyền đạt cho người khác cái điểm Aleph vô tận, mà ký ức run rẩy của tôi chẳng tài nào bao trọn?”, Borges viết trong truyện ngắn Điểm Aleph.

Advertisement

Có thể nói, văn Borges đòi hỏi ở độc giả rất nhiều. Ông bày ra nhiều tham chiếu, nhiều ý tưởng hư cấu và khiến cho người nào mới tiếp cận sách ông hẳn sẽ bối rối không biết đâu thực đâu hư.

Aleph, Borges tiếp tục thách thức giới hạn của hư cấu bằng cách tiếp cận nhiều phương thức, từ châm biếm, đến ngụ ngôn rồi hồi ký… Nhưng cũng như nhiều tác phẩm khác của Borges, chủ đề nổi trội trong Aleph là bản chất của sự vô tận và ảo tưởng về thực tại.

“Tôi nhận ra rằng lao động của nhà thơ không nằm ở bài thơ, mà là ở sáng tác ra những lý do để thấy bài thơ đáng ngưỡng mộ; cũng tự nhiên, công việc đến sau này đã thay đổi tác phẩm trong mắt anh ta, nhưng không phải trong mắt người khác”, trích Điểm Aleph.

Đoạn văn này có lẽ Borges đang nói về chính những sáng tác của mình, rằng chữ nghĩa, thủ pháp, lớp vỏ văn chương của ông có thể thay đổi, nhưng chủ đề thì vẫn vậy, trừu tượng nhưng kiên định.

Điểm Aleph tượng trưng cho sự vô tận và toàn bộ vũ trụ. Hình ảnh này phục vụ như một đầu mối để Borges khám phá các loại khái niệm triết học, chẳng hạn ý nghĩa của sự tồn tại, bản chất và sự phù du của thực tại và đặc tính của ký ức.

Advertisement

Nhận xét về Aleph, dịch giả An Lý viết: “Trên dòng tiến trình nghệ thuật của Borges, nếu Truyện hư cấu thí nghiệm với những khả thể của truyện ngắn, thì ở Aleph, thể loại truyện ngắn đã đi đến hoàn thiện; những gì ông đã học được từ các bậc thầy và rút tỉa từ quá trình sáng tác của mình đã được chắt lọc để làm nên những tác phẩm cô đọng nhưng toàn vẹn, không một chi tiết thừa, và nhiều tầng lớp khiến ba phần tư thế kỷ sau người đọc còn say mê, giải mã, và bàn cãi”.

Nguồn: https://zingnews.vn/su-vo-tan-cua-vu-tru-ben-trong-diem-aleph-post1446175.html

Tiếp tục đọc

Sách hay

Giúp người trẻ làm chủ bản thân, sống một tuổi thanh xuân thật ý nghĩa

Được phát hành

,

Bởi

“20 tuổi trở thành người biết nói giỏi làm”, “Sao trước đây không ai nói với tôi điều này?”… là những cuốn sách tâm lý và kỹ năng hay, rất thiết thực cho những người trẻ.

Nguoi tra anh 1

Sách 20 tuổi trở thành người biết nói giỏi làm. Ảnh: APB.

Không chỉ giúp người trẻ, nhất là những bạn vừa mới rời khỏi giảng đường đại học cân bằng được cảm xúc trong mọi hoàn cảnh, không bị thao túng tâm lý, vững vàng trước gian truân, những cuốn sách sau còn trang bị những kiến thức, kỹ năng cần thiết để họ lựa chọn đúng đắn đường hướng tương lai, làm chủ bản thân và sống một tuổi thanh xuân thật ý nghĩa.

20 tuổi trở thành người biết nói giỏi làm

Sách tổng hợp 35 kỹ năng không thể thiếu để bạn luôn giữ được sự bình tĩnh và tìm ra cách ứng đối thông minh trong mọi tình huống giao tiếp: Làm thế nào để cư xử chân thành nhưng vẫn không khiến cho người khác phải phật lòng? Làm sao để khen ngợi người khác nhưng không tạo cảm giác xu nịnh? Làm sao để thuyết phục người khác mà không “khơi mào” cho tranh luận tiêu cực? Làm thế nào để hình ảnh của bạn luôn đẹp và chiếm được cảm tình của người khác? Làm sao để đối phó với những lời nói xấu sau lưng và giữ gìn danh dự của mình?…

Quan trọng hơn, cuốn sách hướng đến rèn luyện cho các bạn trẻ vừa rời khỏi giảng đường đại học một phong thái đĩnh đạc, đúng mực, thái độ cầu tiến, khiêm tốn và khả năng cân bằng cảm xúc trong mọi hoàn cảnh. Có như vậy, sự nhiệt tình và năng động của bạn mới phát huy hiệu quả trong công việc và cuộc sống.

Advertisement
Nguoi tra anh 2

Sách Sao trước đây không ai nói với tôi điều này? Ảnh: NH.

Sao trước đây không ai nói với tôi điều này?

Cuốn sách dẫn dắt bạn nhìn nhận và thấu hiểu cảm xúc của bản thân, đồng thời cung cấp các chiến thuật để ứng phó và vượt qua chướng ngại. Các công cụ không đảm bảo bạn không gặp trắc trở gì trong đời, nhưng chúng sẽ giúp bạn điều chỉnh cách tiếp nhận, đứng lên và đi tiếp. Bằng cuốn sách này, tiến sĩ Julie Smith khẳng định bạn có đủ sức mạnh để khắc phục các vấn đề tâm lý, chỉ cần bạn có sự thực hành và bền bỉ.

Cuốn sách có cấu trúc rõ ràng với các phần ngắn gọn, dễ hiểu, đề cập đến những vấn đề phổ biến mà hầu như ai ai cũng gặp phải trong những giai đoạn khác nhau: trạng thái xuống tinh thần, mất động lực, nỗi sợ hãi, nỗi đau, sự căng thẳng, ngờ vực bản thân, cách sống ý nghĩa. Trong mỗi chương, tác giả vận dụng đan xen kiến thức khoa học và những câu chuyện thực tế để phân tích nguyên nhân, biểu hiện, những tác hại/lợi ích của trạng thái đó, rồi đưa ra gợi ý để khắc phục.

Cách tổ chức thông tin theo từng vấn đề giúp bạn dễ dàng tìm được ngay lời khuyên mình cần, bảng biểu minh họa kiến thức khoa học giúp bạn dễ tiếp thu nội dung.

Trong Sao trước đây chưa ai nói với tôi điều này? bạn sẽ tìm thấy những gì mình cần để điềm tĩnh, vững vàng và kiên cường hơn trước mọi thử thách, làm chủ được cuộc sống của mình.

Nguoi tra anh 3

Sách Sống bình thường mà không tầm thường. Ảnh: APB.

Sống bình thường mà không tầm thường

Cuốn sách được viết bởi tác giả Jen Sincero đã trở thành một nguồn cảm hứng cho hàng triệu độc giả trên toàn thế giới. Với 27 chương sách tràn đầy những câu chuyện hài hước và khơi gợi cảm hứng, những lời khuyên thông thái, cuốn sách là người bạn đồng hành đắc lực cho các bạn trẻ trên hành trình tìm kiếm giá trị của bản thân và khám phá những khả năng tiềm ẩn bên trong mình.

Advertisement

Cuốn sách này chứa đựng rất nhiều thông điệp quan trọng như việc chấp nhận bản thân, thực hiện sự thay đổi, và dũng cảm theo đuổi mục tiêu của mình. Nó cung cấp cho độc giả những công cụ cần thiết để hành động, thay đổi tư duy, và cuối cùng là thay đổi cuộc sống của mình.

Bạn sẽ không chỉ đọc và cảm nhận sự thay đổi trong cuốn sách này, mà bạn còn được trải nghiệm và thực hành nó trong cuộc sống thực tế. Đây là cuốn sách chắc chắn bạn phải có trong túi trước khi bắt đầu chuyến hành trình tuyệt vời của cuộc sống và biến những ước mơ của bạn trở thành hiện thực.

Nguoi tra anh 4

Sách Đời ném ta chanh, xử nhanh bằng đường: Cuộc đời là những chọn lựa. Ảnh: NH.

Đời ném ta chanh, xử nhanh bằng đường: Cuộc đời là những chọn lựa

Trong cuốn sách này, tác giả Zack Friedman đã chứng minh mỗi người đều mang trong mình một sự vĩ đại, hay nói cách khác là bản thể tốt nhất của mình, và nó vẫn đang say ngủ. Để đánh thức sự vĩ đại trong mình, điều cần làm là bật lên “năm chiếc công tắc nội tại”. Và việc của bạn là lựa chọn, lựa chọn bật lên năm chiếc công tắc ấy và lựa chọn sống Cuộc đời Xám nhạt hay Cuộc đời Rực rỡ.

Trước tiên, chúng ta hãy gặp những người sống Cuộc đời Xám nhạt, đó là Người hay viện cớ, Người luôn chấp nhận, và Người chạy theo thay đổi. Họ là những người không thể bước qua Chiếc hố sâu mang tên Không thể và lựa chọn cho mình một cuộc đời ít niềm vui. Nhưng còn có người thứ tư, Người dám đổi mới, là người đã chọn sống đời rực rỡ, chọn pha nước chanh ngọt mát từ quả chanh chua mà cuộc đời ném cho mình.

Cuốn sách này sẽ hướng dẫn bạn cách trở thành Người dám đổi mới và điều đó không hề khó khăn. Người dám đổi mới chính là người đã chọn sống đời rực rỡ, chọn pha nước chanh ngọt mát từ quả chanh chua mà cuộc đời ném cho mình. Điều đầu tiên bạn cần làm là tái định vị tư duy để bật lên cho mình từng chiếc công tắc và nhìn cuộc sống dưới một con mắt khác. Sau đó, hãy lựa chọn đổi mới để thay đổi từng khía cạnh trong cuộc sống để hạnh phúc hơn và thành công hơn.

Advertisement

Nguồn: https://zingnews.vn/giup-nguoi-tre-lam-chu-ban-than-song-mot-tuoi-thanh-xuan-that-y-nghia-post1446547.html

Tiếp tục đọc

Xu hướng